Het consult van Dr. Jozef Bueno aan het ziekbed van Prins Maurits van Oranje

Hoofdstuk III

Als consulent was dus Dr. Jozef Bueno gekozen.

Een bekende Joods-Portugese artsenfamilie was die der Bueno’s, waarvan een groot aantal zich in Amsterdam had gevestigd. De meest vermaarden onder hen waren Dr. Jozef Bueno en zijn zoon Dr. Ephraim Bueno. De laatst genoemde was in 1579 te Castello Rodrigo (in het noorden van Portugal) geboren. Op middelbare leeftijd promoveerde hij in Bordeaux. Hij stierfin 1655. Hij onderhield vriendschappelijke betrekkingen met de Hollanders, in het bijzonder met Rembrandt, met wie hij in dezelfde straat woonde (1). Rembrandt schilderde zijn portret, dat zich in het Rijksmuseum bevindt, en maakte ook een ets naar dit schilderij, bekend als ‘dejoodsche dokter’ (zie afbeelding pagina 36).

Ook de bekende graveur Jan Lievens, graveerde zijn portret, terwijl in onze tijd Willy Steelink zijn portret geëtst heeft.

Ephraim was bevriend met Joost van den Vondel, over wien deze een aardige anekdote heeft verteld. In een brief aan P. C. Hooft van 26 juli 1646 maakte Vondel namelijk melding van het grote wijnvat, geplaatst in de taverne ‘Het Rynsche Wynvat’, waar Vondel vaak ‘ter biere’ ging. Enige maanden vóór zijn overlijden nodigde Vondel ‘den Joodschen doctor’ met hem mee te gaan naar de patiënt met de grote buik. “Zy gingen bene, en vonden geenca waterzuchtigen, maar het Rynsche Wynvat en oordeelden straks het laten (aderlaten) geraden om die kraneke van overtollige vochtigheid te ontlasten”. Er werd daarop een goed glas gedronken (2).

1.    De Vrijdagavond (Amsterdam), Jrg. vu (1931), no. 28, 29, 34.

2.    Amstelodamum, Jrg. xiv (1925), p. 33.

37