Geschiedenis der Portugeesche Joden te Amsterdam 1593-1925

50

Van nature vriendelijk in den omgang, had hij echter een onafhankelijk karakter, dat hem zelfs in conflict met de Parnassim bracht: zelfs verkeerde hij één dag in den ban! Buiten de Portugeesche Gemeente geëerd en gevierd, was hij daarbinnen de minst populaire onder de Rabbijnen: men kon het niet goed verdragen, dat deze Rabbijn, ofschoon op streng orthodox standpunt staande, zich op het gebied der profane wetenschappen bewoog en zich van de Christelijke theologie op de hoogte stelde.

Den grootsten dank van het Jodendom heeft hij verdiend door het wegnemen van de vooroordeelen, welke sedert de verdrijving der Joden uit Engeland (1270) daar tegen de Joden hadden geheerscht, waardoor de naam van dezen Amster-damschen Rabbijn een welverdiende faam heeft verkregen. De man, die in zijn woonplaats slechts een tweede rol speelde; die, genoodzaakt door het karig salaris dat hij genoot, als bijverdienste zich onledig hield met het drukken van He-breeuwsche boeken; wiens verzoek, een Hebreeuwschen boekhandel te beginnen door de stedelijke overheid was afgewezen, evenals zijn aanvrage, zich als Leeraar in de Hebreeuwsche taal te mogen vestigen; de man, die ernstig erover heeft nagedacht naar Brazilië over te steken, om aldaar in den handel op ruimere wijze in zijn onderhoud te voorzien, die man was het,- die Engeland voor zijn stamgenooten veroverde en de vooroordeelen tegen hen zoo niet geheel ophief, dan toch sterk verminderde.

In Engeland waren in 1653 de Puriteinen onder den „Lord Protector” Oliver Cromwell aan het bewind gekomen, die in hun vaandel volledige godsdienstvrijheid voor ieder hadden geschreven. Menasse nu ging van de gedachte uit, dat de lang verwachte Messias niet eerder zou verschijnen, alvorens Israël van het eene einde der aarde naar het andere was verstrooid. Engeland had toenmaals geen Joden; er moest dus eerst gezorgd worden dat de Joden verlof verkregen zich in dit land te vestigen, opdat de komst van den Messias niet langer zou worden vertraagd.

Voor de bereiking van zijn doel stelde hij zich met eenige invloedrijke personen in verbinding welke hem verzekerden.