Geschiedenis der Portugeesche Joden te Amsterdam 1593-1925

34

Barbosa, met een waarde van ruim ƒ 28.000, Francisco Vaez de Crasto (bijna ƒ 27.000) en Juda Toro (bijna / 17.000).

Één der merkwaardige dingen, die Sir William Temple, één der bekendste Engelsche diplomaten uit de 17e eeuw, die ook langen tijd Gezant in den Haag was, opmerkte was het feit, dat de Spaansche en Portugeesche Joden overal de Spaansche en Portugeesche taal op hun kinderen overplantten.

Het „Jeruzalem van het Noorden”, of het „Klein Jeruzalem,” gelijk Amsterdam zoo treffend genoemd wordt, telde in dit tijdvak een groot aantal dichters, artsen en geleerden, waarvan wij slechts een klein aantal nader kunnen beschouwen.

David Jessurun,. die voor de Spaansche Inquisitie naar Amsterdam was uitgeweken, had zich reeds op jeugdigen leeftijd als een geboren dichter geopenbaard, weshalve hij door zijn tijdgenóoten „el Poeta nino” („de kleine dichter”) werd bijgenaamd. Een sonnet, door hem vervaard gd toen hij, vol geestdrift, Amsterdam voor het eerst aanschouwde, is ons door de Barrios bewaard gebleven. Een ander lid dezer familie, de reeds meermalen genoemde Rehuël Jessurun, muntte eveneens in de dichtkunst uit. Hij was in Lissabon geboren en schijnt voor den geestelijken stand bestemd te zijn geweest. In 1599 ondernam hij een reis naar Rome, om daar in een klooster te gaan. Zijn neef, Diego Gomez Lobatto (na zijn terugkeer tot het Jodendom Abraham Colien Lobatto genaamd) gaf hem een aanbevelingsschrijven mee voor Dr. Elias Montalto, den lateren lijfarts van Maria de Medici, die toen in Livorno woonde. Hierin verzocht hij hem, Paul de Pina van zijn plan af te brengen. Het gelukte Dr. Montalto den jongen geestelijke tot het Jodendom terug te voeren. Onder den naam Rehuël Jessurun keerde hij naar Portugal terug en begaf zich later in gezelschap van Lobatto naar Brazilië, vanwaar zij zich naar Amsterdam begaven. In 16^4 vervaardigde hij zijn „Dialogo dos montes”, dat in hetzelfde jaar, op het Wekenfeest, in de Synagoge der Gemeente Bet Jaacob werd opgevoerd. In 1767 werd dit stuk te Amsterdam door den druk bekend gemaakt.