Geschiedenis der Portugeesche Joden te Amsterdam 1593-1925

33

Spanje en Portugal werden in Amsterdam opnieuw aangeknoopt en leverden groote winsten op. Behalve uit den Bar-barijschen handel trokken zij ook veel voordeel uit de omstandigheid, dat zij vaak voor de bewapening der schepen de noodige voorschotten gaven, waardoor de Hollandsche schepen veel meer door de Barbarijsche zeeroovers ontzien werden dan die van andere naties. Waren Hollandsche zeelieden in handen van zeeschuimers gevallen, vaak waren het Portugeesche Joden, die hen loskochten. Geen wonder, dat men onder hen vele leveranciers van oorlogsbehoeften aantreft: de voornaamste waren Francisco Vaez de Leon, Aron en Abraham Querido, David Belmonte en David Israël.

De meest voorkomende handelsartikelen waren: luxeartikelen, edelgesteenten, graan, wol, vlas, zijde en koloniale producten. Vele schepen waren door Portugeesche Joden bevracht of hadden Joodsche commiezen aan boord: David Leon Machorro, Salomon en Juda Cordovero waren bekende reeders. Zóó groot, was de beteekenis van den handel der Portugeesche Joden, dat de Hollandsche Consul te Tunis, Lamberto Verhaer, in 1612 aan de Staten Generaal een memorie toezond waarin hij hun verzocht „attestatie van dat de Joden ofte Portugiezen in de Vereenichde Provinciën vrij mogen wonen onder H. H. M. protectie ende in deselve wel ■getracteert (goed behandeld) werden.” Dit zal wel daarin zijn oorzaak hebben, wijl de Consul de Joodsche groothandelaren in Tunis gunstig voor de Hollanders wilde stemmen.

Het pleit zeker wel voor hun bekwaamheid op het gebied van handelskennis en handelsrelaties, dat het aantal Portugeesche makelaars, door de stedelijke regeering aangesteld, en dat in de eerste jaren der 17e eeuw slechts twee bedroeg, in 1612 werd uitgebreid tot 10 (op een totaal van 50). Vooral is dit te opmerkelijker als men bedenkt, welk een gering percentage de Joden toen van de bevolking uitmaakten. In -1645 steeg het aantal Portugeesche makelaars tot 30, in 1657 tot 50, op welk getal ze tot 1720 bleven.

Als importeurs verschijnen op een lijst uit 1646/7 de volgende Portugeesche Joden: Bento Osorio (met een waarde van ƒ 70.000 en een uitvoer-cijfer van ƒ 32.000); Rufi Gomes

3