Het zionisme

redeneering, waren geen voortbrengselen van een diep bewogen gemoed, maar van godsdienstig plichtsbesef” ¹). Dit kunstmatig, gekunsteld ideaal had geen macht op de massa ...

Den 29 Augustus 1897 kwam het eerste Zionistische Wereldcongres binnen de muren van Bazel te zaam. Herzl werd tot President aangewezen. In zijn program-rede wees hij op de éénigende kracht van het Zionisme. „Zionisme is de terugkeer tot het Jodendom, vóór de terugkeer naar het Jodenland. Dat wil hij vinden door een loyale, openhartige politiek. De beweging moet publiek-rechtelijke waarborgen hebben voor haar koloni-satie-arbeid. Immigratie der joden in Palestina beteekent ook een verbetering van den toestand der Christenen in het Oosten, is in het belang van alle volkeren, niet in het minst van Turkije. — In forsche lijnen teekent Dr. Nordau den toestand van het jodendom, vooral den moreelen, West-Europeeschen Jodennood. „Men heeft ons uit de ghetto’s waar wij gelukkig waren te midden van onze eeuwenoude ellende, uitgehaald en ons midden in de samenleving ingeplant; men heeft ons geëmancipeerd, niet uit liefde en uit medelijden, maar uit principiënreiterei, omdat de logica der revo-lutiebegrippen er toe dwong, ons de rechten te ver-leenen die alle menschen bezitten; maar men wil ons nog even weinig, als toen wij in onze afgesperde, mid-deleeuwsche wijkplaatsen woonden. De Jood is het rampzaligste wezen op aarde. Hij wordt stelselmatig tot onwaarheid gedwongen; hij is overal in een scheeve positie; hij moet zijn Jood-zijn zooveel mogelijk verbergen, wil hij van zijn mensch-zijn toch een weinigje genieten, en zoo wordt hij een afschuw voor allen, gelijk al datgene, wat innerlijk onwaar en onrecht is. En daar het Messias-ideaal en het geloof in den toe-komstigen Redder hem ontzonken is, kwijnt hij daar

') Dr. J. H. Dünner. Het Zionisme. Leerrede.

¹