De Arbeidsovereenkomsten in de Diamantindustrie

72

vidu, dat eigen nukken en grillen heeft, waarmee vooral de slijper, wien nimmer ’n theorie van kristallisatie is geleerd, dikwijls zéér te kampen heeft. In hoogst enkele gevallen is desnoods na te gaan, of de diamantwerker eene zoogenaamde „Kunstfout” heeft begaan, evenals dit b.v. den chirurg kan overkomen. Geschiedt dit, dan heeft hij in theorie de schade, daardoor veroorzaakt, den werkgever te vergoeden. In theorie; want in den regel zal niet veel bij hem te halen zijn.

Bij klovers geldt voornamelijk de opvatting van den werkgever. Elk steentje is iets, waarover „gestudeerd” moet worden, al gaat dit bij geoefende werklui soms heel vlug. Dikwijls dus is het onmogelijk aan de wenken van den patroon gehoor te geven , en even dikwijls komt het voor, dat de steen onder de bewerking méér gewicht verliest, dan den werkgever aangenaam is. In den regel is dan geene schuld van den werkman — klover of snijder — bewijsbaar.

De hoofdinhoud van elk diamantbewerkerscontract is dan ook nu duidelijk.

De werkgever vertrouwt op de kennis en kunde van den werkman, en deze staat voor die kennis en ervaring in Deze verplicht zich dus naar zijn beste weten en kunnen den diamant te bewerken, en is alleen aansprakelijk voor hem bewijsbare kunstfouten. Het diamantbewerkerscontract is dus eene overeenkomst, steunend op de kunde en betrouwbaarheid van den werkman. We zullen dus moeten aannemen, dat de werkgever niet het recht heeft zich met het in gang zijnde werk te bemoeien, tenzij dit uitdrukkelijk is bedongen.

Dus ook niet, waar hij vertegenwoordigd wordt door een winkelchef; echter bestaat op sommige winkels het gebruik dat zich bij de al hooger en hooger eischen die aan het fabrikaat gesteld worden, meer verspreidt — dat de chef dit recht wèl heeft. Arbeidsreglementen zouden hier van dienst kunnen wezen. Niet te verwarren inet den winkelchef is de slijperschef, in dienst van den Eigenwerkmaker, die altijd controle oefenen mag.

Wien eveneens het recht gegeven moet worden het werk na te zien, dat is den „bazen” tegenover hunne „knechten”