De Arbeidsovereenkomsten in de Diamantindustrie

22

gefabriceerd wordt. Is het werk niet „af”, dan kan hij zich niet verontschuldigen bij den juwelier met de opmerking, dat het de schuld is van dien of dien zijner knechten. Wel is waar geldt als regel dat de een niet het werk van den ander afmaakt, maar de knechten werken onder toezicht, leiding en gezag van den „baas”. Zij sluiten met den baas dan ook eene arbeidsovereenkomst, want, al is ’t opgegeven partijtje af, dan zijn ze niettemin verplicht, eene volgende taak aan te nemen en te bewerken. Er bestaat een band tusschen hen en hun winkelbaas, die meer duurzaam is dan die, tusschen dezen en den juwelier.

Hier treffen we dus de beide soorten contracten scherp tegenover elkaar. Tusschen knecht of leerling en baas bestaat een arbeidscontract, tusschen den baas en juwelier eene „aanneming”. Dit zijn de eenvoudigste vormen van diamantbe-werkers-contracten.

Moeielijker wordt het ons, wanneer de juwelier een eigen winkel heeft, diamant laat bearbeiden ’tzij in zijn huis, ’tzij in daartoe door hem ingerichte ateliers. Verandert daardoor de verhouding tusschen juwelier en hem, wien werk door hem werd opgedragen?

Wordt de aannemer van werk, hier: arbeider in arbeidscontract ?

Zoo de juwelier tijdloon geeft, zeer zeker. Zoodra immers ik iemand betaal, niet naar wat hij werkt,'maar onverschillig of er werk aan den winkel is of niet, mag ik verlangen, dat hij een behoorlijken tijd arbeidt, dien niet verluiert — en ligt eene duurzame betrekking tusschen mij en dien man die zich — hier meestal voor onbepaalden tijd — bij mij in „dienstbetrekking” begeeft.

Elkeen begrijpt, dat billijkheid eiscbt, dien man te voren op te zeggen als ik een einde wil maken aan onze contrac-tueele verhoudig. Daar echter alleen bij geregeld werken en nog wel van grove steenen het betalen van tijdloon voor den juwelier mogelijk is, in Nederland weinig grof gewerkt wordt, worden dan ook, wat betreft klovers en snijders, weinigcon-