Vught, dertien maanden in het concentratiekamp

„In die uniformen hebben onze jongens tegen de moffen gevochten..

verlaten de barak. De Haftling, die tegenover Louw aan tafel zit, kijkt hen met bedroefde ogen na. Dan wendt hij zich tot Louw en zucht: „Ach, ach wat zijn we allemaal gedegradeerd. In die uniformen hebben onze jongens tegen de moffen gevochten. Ja, velen zijn er in gestorven. Nu worden ze gebruikt, om luizenpatiënten te verschonen.” Louw knikt en gaat verder met eten: „Ja, de fascisten zijn niet kieskeurig in de middelen om hun doel te bereiken. De uniformen kunnen ze besmeuren, doch de offers voor de goede zaak gebracht, verminderen daardoor niet in waarde. Eerder blijkt uit alles hun grote noodzaak.”

Onder het eten zijn twee gevangenen de zaal binnengekomen. Ze dragen een grote, koperen ketel tussen zich in en plaatsen deze voor de eerste tafel. Eén van hen commandeert: „Overschep halen, los!” Het is verbluffend, hoe gauw alles in zijn werk gaat. Binnen enkele seconden is de ketel van alle kanten bestormd. De Haftlingen dringen en stompen elkaar om het eerste wat eten te bemachtigen. Iemand wordt zelfs over de ketel heengeduwd, de soep zit in zijn haar. Daar komt de blokoudste tussenbeide: „Los, alles raus, nichts verteilen, los!” Buiten neemt iemand verontwaardigd het woord: „Hebben jullie het nu gezien. Toevallig was er in de ziekenbarak wat eten overgebleven. Als jullie voor één keer solidair waren geweest, hadden we allemaal wat gekregen. Nu gaat het onze neus weer voorbij. Eigen schuld.”

95