Vught, dertien maanden in het concentratiekamp

van iets groters en schoners. De mens is ondergeschikt aan machines. Ondergeschikt aan het geld, bezinning voor oude mensen, onpractisch, en zakelijk. Hoeveel kan ik daarmee verdienen als ik het doe ? Wat verspeel ik als ik het niet doe ? Wat voor woorden zijn dat 1 Rust, meester over de techniek. Kletspraat! Geld verdienen, granaten, bommen fabriceren, dat land moet eronder, die mens moet dood! Wanneer men een ogenblikje tijd krijgt om vanuit een rustig plekje op dat gewarrel neer te kijken, moet het ieder wel eens bang te moe worden. Waar moet dat heen? Wat blijft er voor ons mensen nog anders over dan zelf ook mee te jagen ? Men kan zich daar niet aan onttrekken. De mens is ondergeschikt en afhankelijk van ontelbare factoren. Dagelijks komen mensen met piet-leutige dingen aan je hoofd zanikken en verlangen dat ook jij je daar druk om zal maken. Doe je dat niet, dan noemt men je onverschillig of dom. Men keert zich van je af en de nadelen zijn aan jouw kant. Er is geen weg om als mens rustig je gang te gaan, iedere dag, die ons gegeven is als iets moois en goeds te beleven. Men wordt eenvoudig meegesleurd, dat is het leven. Neen! Dat is niet waar! Dat kan niet, dat mag niet waar zijn! Dat is een grove Godslastering! De mens is niet op de wereld om door het slechte gestuwd te worden, wij moeten en kunnen ons daartegen verzetten. De muffe, vunzige lucht om ons heen zuiveren, machines beheersen. Werktijden verkorten, medemensen ontwikkelen. Eerst na periodes van rust en bezinning zal het grootse in den mens weer op een nieuwe manier herboren worden, want rust en bezinning is het fundament van al het schoons door mensen voortgebracht.

Terzelfder tijd dat Henk met zijn maat van gedachten wisselt zijn er een paar nieuwe Haftlingen in het kamp gearriveerd. Een van hen is de 32-jarige Peter Boerhave. Tezamen met enige daders van een overval gearresteerd, is hij wegens gebrek aan bewijzen naar Vught gestuurd. Achter de barak lopend lacht hij grimmig in zichzelf. Aan het feit, waarvoor de Duitsers hem vasthouden, heeft hij part noch deel. Eerstdaags moeten ze hem toch weer vrijlaten. Het is maar goed, dat ze niet weten wat een goede vangst ze met hem gedaan hebben. Talrijke onderduikers lopen met door hem vervalste

87