Vught, dertien maanden in het concentratiekamp

driehoekjes zijn in verschillende kleuren. Zwart voor de zwarthandelaren, paars voor de bijbelvorsers, rood voor saboteurs, stakers, joden, dieven, gijzelaars enz. Daar Louw met knippen en naaien één van de eersten is, die klaar zijn, helpt hij een man van de Lagerreinigung met het schoonmaken van hun slaapzaal en raakt al gauw met hem op goede voet. Vooral wanneer blijkt, dat ze beiden uit Rotterdam komen, is het hek geheel van de dam. De slaapzaal is in recordtijd gestoft en gedweild. Even de dekens recht trekken en het werk is gebeurd. Zijn nieuwe kennis, die Nico blijkt te heten, neemt hem mee naar de achterste hoek, waar zij samen op zijn bed gaan zitten en Nico vraagt:

„Nu moet je mij toch eens precies vertellen waar je woont.”

„Weet je de Mathenesserdijk ?”

Het één zowel als het ander wordt door Louw gretig beantwoord. Hij vindt het prettig om met iemand, die er belang in stelt, over Rotterdam te kunnen praten. Al gauw komt het gesprek op zijn gezin en Louw zegt:

„Tja, mijn vrouw zit nu al twaalf maanden met de twee kinderen alleen. Ik verbijt mij vaak op de gedachte aan den man, die heeft verraden, dat ik in mijn functie van distributie-ambte* naar, mensen, die in levensgevaar verkeerden, aan bonnen heb geholpen.”

Terwijl Louw verder spreekt trekt een sombere film van herinneringen aan zijn geest voorbij. Weer wordt hij gearresteerd en ziet hij de angstogen van zijn vrouw, die niet begrijpt waarom ze haar man komen halen. Hij hoort zichzelf zeggen: „Het is een vergissing, vrouw, maak je niet ongerust.” Dan wordt hij geboeid weggeleid en voelt hij weer de spijt haar niet geheel te hebben ingelicht. De gedachte aan het verhoor, dat gepaard ging met felle slagen van een leren riem, doet zijn stem beven van ingehouden verontwaardiging. Weer ziet hij zich met zijn celgenoot van gedachten wisselen, de man, die ondanks het vooruitzicht op zijn doodvonnis, met volle overtuiging over een betere wereld kon praten.

Wanneer Louw uitgesproken is haalt Nico onder zijn matras een stukje kuch te voorschijn, dat hij Louw in de hand drukt met de woorden:

18