Vught, dertien maanden in het concentratiekamp

lichte gevallen worden wel eens na zes of negen maanden straf naar huis gestuurd. De zware gaan soms naar Duitsland, naar een z.g. vernietigingslager, waar ze vaak binnen enige weken dood zijn. Anderen komen naar Utrecht en horen daar de doodstraf of vijftien jaar gevangenis tegen zich eisen. Het is alles zuiver willekeur, zonder enige vorm van recht.” Louw wil nog een vraag doen, doch zijn vriend stoot hem aan en begint ineens over en ander onderwerp te spreken; „Kijk eens hier, deze barak bestaat uit twee delen, nl. 19A en 19B. Hier tegenover zijn de barakken 20A en B. Enkel het straatje, dat er tussen ligt, mogen wij voor onze wandeling gebruiken. Tot de andere barakken is ons de toegang ten strengste verboden.”

Onder het spreken heeft zijn vriend hem meegetrokken naar het eind van hun barak, waar hij den verbaasden Louw over zijn vreemd gedrag van zoëven inlicht; „Zie je, die lange, slungelige vent met het peenhaar daar recht voor je? Dat is een gestrafte Hollandse SS-soldaat. Bij wijze van uitzondering mogen dat soort Haftlingen hun haar behouden. Zij zijn nauurlijk uiterst onbetrouwbaar en de oren van den commandant.” Zo staan de twee vrienden nog een tijdje te praten, wanneer de bel luidt marcheren zij in lange rijen naar de appèlplaats. In tegenstelling met gisteren zijn zij nu de eersten die aanko' men. Louw is er getuige van, hoe het terrein geheel overstroomd wordt met mensen, die onmiddellijk volgens hun grootte worden opgesteld. Duitse blokoudsten en voormannen schreeuwen hun bevelen. De overspannen mensen, die het niet direct begrijpen, worden geschopt en geslagen als waren zij honden. Vlak voor Louw zakt een man, die zich tot nu toe met moeite op de been heeft gehouden, in elkaar. Louw probeert den man te ondersteunen en roept: „Een dokter, is hier geen dokter ?” Hij krijgt geen kans om nog meer te zeggen, want enige slagen op zijn rug doen hem bovenop den bewustelozen man belanden. Een Duitse voorman schreeuwt; „Idioot, bist du verrückt geworden? Laat den kerel liggen!” Als hij overeind komt krijgt hij nog een stomp in zijn maag en wordt door een anderen voorman weer in het gelid getrokken. De man, die op de grond ligt te schokken als

16