Vught, dertien maanden in het concentratiekamp

ken ze telkens wakker door mensen, die in hun droom schreeuwen, als in doodsangst.

Tegen de tijd dat alles rustig wordt klinkt de schelle stem van den voorman: „Opstaan, het is vier uur! Allen met ontbloot bovenlijf naar het wasruim.” Het wassen en het opeten van vier dunne sneedjes droge kuch is in een ogenblik gebeurd. Even krijgen ze nog de tijd om uit hun etensbakje wat koffiesurrogaat te drinken, dan schreeuwt de voorman, die met een paar vrienden wittebrood met dik boter en worst zit te eten: „Uittreden, de barak moet schoongemaakt worden!”

De frisse lucht werkt weldadig op de vermoeide mensen, ze zijn blij uit de drukkende baraksfeer weg te mogen. Al gauw zijn velen in een druk gesprek gewikkeld. Ook Louw laat zich niet onbetuigd. Hij heeft zijn ouden vriend Henk de Vries ontdekt, waarmee hij jaren geleden op een fabriek gewerkt heeft. Toen deze bij een staking ontslagen werd, hebben ze elkaar uit het oog verloren. De eerste vragen over familie, laatste nieuws enz. zijn weldra beantwoord. Nu vertelt Henk: „Toen ik acht maanden geleden wegens verboden propaganda gearresteerd werd, ben ik vanuit de Euterpestraat-Amsterdam naar kamp Amersfoort gebracht. Wat ik daar beleefd heb vertel ik je volgende keer nog wel eens, maar in 't kort, het was er beestachtig. Ook toen men mij maanden later naar Vught transporteerde, was ik er niet beter aan toe. De eerste tijd stierven hier dubbel zoveel mensen als in Amersfoort, maar naarmate de oorlog voor de Duitsers slechter ging, werd de behandeling gelukkig steeds beter. We kregen zelfs toestemming om pakketten van thuis te ontvangen. Als je nagaat, dat ik toentertijd 98 pond woog, kun je begrijpen hoe blij ik met een pakketje van thuis was. Later zag ik kans om aan een burger, die in één der barakken timmerwerk verrichtte, stiekum een briefje voor mijn vrouw mee te geven. Toen zij erop antwoordde, kwam ik als het ware weer helemaal bij. Ik hoop alleen, dat ik hier voorlopig nog wat kan blijven, hoewel er kans bestaat, dat ik eerstdaags voor het Kriegsge-richt moet komen.” „Hoe zit dat dan, ben je nog niet veroordeeld?” „Welnee man, al deze mensen, die je hier ziet, zijn niet veroordeeld, zij zijn nooit voor een gerecht geweest. De