De joden in Amsterdam

moreel inzicht en handelen. De gevonden gegevens zijn interessant en ik heb ze op enige plaatsen vergeleken met de uitkomsten van mijn onderzoek. Niettegenstaande de negatieve conclusies van Weisman omtrent de toekomst der Engelse Joden valt te veronderstellen dat een werkelijke doorsnee van het Engelse Jodendom een nog minder positief beeld van Joods leven te zien zou geven, gezien de selectie die nu eenmaal plaats heeft wanneer een rabbijn in functie contacten legt.

Wat verdere studies in Engeland betreft wijzen wij nog op het in het begin van dit hoofdstuk aangehaalde artikel van M. Freedman en

S. J. Gould.

In Israël heeft de sociale wetenschap een soort laboratorium voor het onderzoek van twee bijzonder interessante verschijnselen: het aparte sociale systeem der collectieve nederzetting (kibboets in haar verschillende vormen) en de opname en poging tot onderlinge aanpassing van de massale stroom van immigranten.

Over een en ander zijn nog al wat publicaties verschenen : over het eerste onderwerp b.v. van Spiro en Buber; o ver het tweede onderwerp van Eisenstadt en een groep van zijn leerlingen, maar zij zijn van betrekkelijk weinig belang voor ons onderwerp : de attitude van de Jood in een niet-Joodse omgeving.

Voor twee studies zou ik echter toch de aandacht willen vragen. Simon N. Herman publiceerde een „Social Psychological Study in Cross-Cultural Education”¹ betreffende Amerikaans Joodse studenten die aan de Jerusalemse Universiteit hun studies voortzetten:

„The first questionnaire was administered in New-York where the students assembled on the eve of their departure for Israel. This questionnaire provided the base line for the changes we studied. A month after their arrival in Israel the students completed a second, briefer questionnaire designed to ascertain their first reactions to Israel. At the end of five months in Jerusalem a third questionnaire was administered. The students then left Jerusalem for a period of work in Kibbutzim (collective settlements) and immigrant villages, and on their return to the city for a summation period completed a fourth questionnaire. Six months after their return to the U.S.A. the students completed a fifth questionnaire.”

En verder lezen wij in dit artikel :

„The students in our study are not representative of American Jewry, nor even of ¹ American Jewish Students in Israel (paper) i960, Jerusalem.

29