Het haarlint

Een gat in de tijd

I

Er viel een gat in de tijd, een leegte die reikte van oktober tot mei of misschien zelfs juni.

De zomer was voorbij en ook de maand september.

Het dorp bestond voort, buiten de wereld, in een grijs niets. Je kon er mensen zien, maar de eigenlijke bewoner was de wind, het enige levende geluid dat van de zee. De zomermaanden, met hun bedrijvigheid van gasten en gastheren, hadden na afloop veel weg van een hallucinatie.

Hoe had hier, onder deze door wolken belegerde hemel, ooit zoveel kleurigheid zich kunnen ontplooien? IJsbekertjes, pindadoppen, roestige zandvormpjes en andere overblijfselen konden de winterse strandwandelaar ervan overtuigen dat de zomer werkelijkheid was geweest.

Het was 1932. In april van dat jaar had de voortschrijdende economische depressie een slachtoffer gemaakt, Henk Swart genaamd. Wegens slapte ontslagen. Met even weinig geld als geestdrift keerde hij uit de stad terug naar het dorp van zijn jongensjaren, waar hij in het ouderlijk huis ook zonder geld aan de kost kon komen. Hij was drieëntwintig jaar, blond, weinig opvallend, een kantoorbediende die het goed met zichzelf meende. Vandaar dat hij zich de maaltijden van zijn moeder liet smaken en weinig behagen schepte in zijn positie van op de ouderlijke kust teruggeworpen stuk wrakhout, zoals hij het zelf noemde. Hij wist dat deze formulering niet erg geslaagd was, maar had geen lust een betere te bedenken.

Hij had in zekere zin bij voorbaat zijn ontslag gewroken, maar dat wist niemand bij de firma. In een weinig gelezen blad had hij een kleine serie artikelen gepubliceerd, 'Zo zie ik ze' getiteld. Onder pseudoniem had hij het bedrijf en verschillende medewerkers met een flinke dosis venijn uitgebeeld. Een reeks van zes stukjes had hem een honorarium van dertig gulden opgeleverd, een bedrag dat hem nauwelijks kon aanmoedigen ermee door te gaan.

7