De ondergrondse

achterdocht zou hebben gewekt: haar knopendoos. Hij motiveerde zijn verzoek niet. Ze aanvaardde haar man zoals hij was, althans binnen zeer ruime grenzen, die echter niet ruim genoeg waren om een verzoek als dit te middernacht aanvaardbaar te maken.

De knopendoos was een oud sigarenkistje, waaruit de laatste tabaksgeur al lang was vervlogen om plaats te maken voor een zwakke stoflucht, residu van kledingstukken die niet meer bestonden. Uit dit stoffige wereldje moest Koch een stukje van zijn nieuwe toekomst vissen. De vele uiteenlopende substanties en kleuren maakten de keus moeilijk. Ook de vorm was een probleem. Zo zou een witte benen knoop die aan een klaverblaadje deed denken, iets heel aparts zijn als distinctief, een magneet die alle blikken naar zijn borst zou trekken. Maar het aristocratische karakter dat een onderscheiding dient te bezitten, zou dan hopeloos ontbreken. Gelijk gezegd, werd de uitverkorene een gewone ronde knoop van rode stof die Koch zorgvuldig zwart maakte. Dit was echter niet de enige knoop die hij uit het kistje nam. Hij keek vooruit en hield rekening met de mogelijkheid dat hij meer insignes nodig zou hebben. In de eerste plaats voor hemzelf, in geval hij promotie maakte, wat zeker gebeuren zou. Ten tweede, maar daarop bestond voorlopig veel minder kans, zou hij misschien onderscheidingen aan anderen moeten uitreiken. Niet natuurlijk aan iemand uit dit dorp, maar aan mensen uit de buitenwereld die hem kwamen opzoeken of zich als infiltranten onder de dorpsbevolking zouden vestigen. Bij zulk een beweging van universele aard kon immers een bepaalde vorm van kolonisatie niet uitblijven. Ook de andere knopen greep hij niet lukraak uit de doos. Na een eerste schifting hield hij er tien over die hij op een rijtje legde. Een koperen knoop met de afbeelding van een anker, over

55