Dorp in de branding

weer te binnen: ook God is machteloos. Dat maakte de zaak niet beter, integendeel.

Eén ding was zeker: hij kon iets doen, om de wereld bewoon-baarder te maken. Er werd pijn geleden, die kon worden verholpen. Zeker een derde deel van de dorpelingen werd gekweld door materiële noden.

In de loop van de laatste jaren had hij enige mensen gesteund. En nog moest hij elke week, als hij zijn huren inde, bittere klachten aanhoren. Soms ontving hij een noodlijdende thuis, ’s avonds, wanneer niemand zijn komen en gaan kon opmerken. De mensen moesten verzwijgen wat hij voor hen deed, op straffe van zijn hulp te verspelen.

‘Maken ze nooit misbruik van je?’ vroeg Koos op een keer. Hij haalde de schouders op. Het kwam er niet op aan. De linker- en de rechterhand ...

‘Je staat te ver van de mensen af,’ zei Koos. ‘Ze komen bij je, maar ze zijn bang voor je. In ’t verborgene werken is goed, maar niet zo. Het lijkt bijna een misdaad, zowel van jouw als van hun kant/

Ze trof een zeer gevoelige plek. Hij schaamde zich inderdaad, voor zijn goede en voor zijn slechte werken. Zijn weldadigheid kon geen tipje oplichten van de donkere sluier, die over de wereld hing. Slechts Koos’ aanwezigheid maakte, dat de dampkring minder benauwd was dan vroeger.

‘Wat moet ik doen?’ vroeg hij.

‘Ik heb het al eerder gezegd: onder de mensen gaan. Je licht niet onder de korenmaat houden. Dat is geen pronken of opsnijden, het is noodzakelijk om je te bevrijden/

Haar scherpe vrouweninzicht wierp licht op de donkerste plaatsen van zijn ziel. Hij huiverde. Maar zij duidde, schijnbaar onbarmhartig, de consequenties van zijn eenzelvigheid aan. Bij gebrek aan frisse lucht zou hij stikken, zoals zijn vader was gestikt.

Toen ze zag, dat hij verbleekte, voegde ze er aan toe:

‘Geen twee mensen zijn gelijk. En ik geloof, ik weet, dat het met jou anders gaat. Ik ben misschien alleen geboren, om je daarvoor te bewaren. Ik voel het tenminste zo/

‘Het is goed, dat jij er bent/

Hij maakte een gebaar, alsof hij haar hand wilde nemen, maar keerde zich eensklaps af en keek naar buiten, in de stille,

33