Als de dag van gisteren ...

Maar er ontstaat strijd en haat en verbittering tussen de mensen uit het East End en de oorspronkelijke bewoners van Lam-pedusa. De oude koning en de koningin kunnen het gezag met moeite handhaven, maar ten slotte overwint de verdraagzaamheid en het verstand. En DavidCohen proclameert plechtig, dat de vlag van het gelukkige eiland Lampedusa drie woorden als zinspreuk zal dragen: Waarheid, Fr ede en Gerechtigheid. Goed beschouwd was het een raar ratjetoe van afgedragen toneeltrucjes en goedkope symboliek, dat toneelstuk. Maar het was onmogelijk het stuk te zien zonder een brok van ontroering in de keel te voelen. Oorlog en ontbering maken een mens sentimenteel.

Mijn gezelschap was uitbundig. Ben en zijn vrouw beweerden,

dat ze nooit mooier stuk hadden gezien. Er was nooit een beter

stuk geschreven. Shakespeare was een bedelaar vergeleken bij

de man, die Lampedusa had geschreven.

Jankele herhaalde voortdurend de woorden: Waarheid, Fr ede en

Gerechtigheid.

Sidney kwam op straat naast me lopen en zei: 'De Koning van Lampedusa, een eiland, waar niemand zegt: Jewish bastard, dirty kike. Mijn broer Harry zegt, dat hij daarom in Eretz blijft.'

Dat is de geschiedenis van Jankele. Het is eigenlijk een verhaal zonder kop of zonder staart. Maar ik vind dat niet hinderlijk, want zó, onvoltooid, is het mij zeer dierbaar. Het is het verhaal van een droom, die eeuwig is en dus geen einde kan vinden. Overal op de wereld dromen mensen van hun eigen Lampedusa. Mensen van allerlei ras, huidskleur en landaard. De eeuwenoude droom van een wereld vol Waarheid, Vrede en Gerechtig-

229