Als de dag van gisteren ...

Al konden we dan niet door een gat in de vloer in de woning één hoog loeren, we wisten toch wel, dat daar de lamp altijd voorover hing. Maar het behoorde niet tot de regels van wellevendheid onze nieuwsgierigheid naar de stoffelijke welstand van de buren te laten blijken. Het was onwelvoegelijk te proberen uit te rekenen of de buren het breed hadden. We noemden dat: 'iemand de rekening maken'. Er is echter een graad van armoede, die aan niemands aandacht kan ontsnappen. Wanneer bij ons twee hoog in het keukentje de linzensoep op het petroleumstel stond te pruttelen, omdat rookworst niet gaar gekookt, maar gaar gesudderd moet worden - en wanneer dan de doordringende geur van gefruite uitjes en meelballen door het hele huis zweefde, zei moeder:

'Het zal mij benieuwen, wanneer ze één hoog het laatst soep hebben gegeten.'

Dat was vragen naar de bekende weg. Als er bij Duplikaatje soep op 't stel stond, hadden we het waarachtig wel geroken. 'Ik denk, dat ik ze één hoog een reuze plezier zou doen, als ik ze een hap eten het brengen.'

Maar hoe kon ze zoiets doen zonder de indruk van opdringerigheid te maken?

Het was een onhoudbare toestand. Eén hoog zaten ze zó krap met hun nest vol kinderen, dat ze van de rammelende magen een dubbelmannenkwartet hadden kunnen vormen - en al groeide mijn vader het geld ook niet op zijn rug, werkelijke armoede hebben wij nooit gekend, tenminste in die jaren niet. Zei moeder menig keer, als we om de tafel geschaard zaten: 'Mijn eten smaakt me niet. Die arme schapen van kinderen beneden hebben honger en wij hier zitten maar te eten, omdat Duplikaatje zich niet de rekening wil laten maken.'

162