Amsterdam, je hebt een zoute smaak

gevangeniswezen in Nederland. Daarbij heb ik ook een bezoek gebracht aan de strafgevangenis in Leeuwarden, en laat ik nou die knaap gezien hebben, die indertijd die geruchtmakende lustmoord heeft bedreven. De Duitsers hebben hém met rust gelaten. Alle joden hebben ze weggesleept, overal hebben ze razzia's gehouden, behalve in de strafgevangenis... die jongen is misschien de enige joodse Nederlander, die van de hele bezetting niets heeft gemerkt.' Vroeg ik:

'Heb je hem gesproken?'

'Ik heb een paar woorden met hem kunnen wisselen. Hij krijgt nooit meer van iemand bezoek, vertelde hij me, het schijnt dat zijn hele familie verdwenen is... dat vond hij wel erg beroerd... want nou voelt hij zich in de strafgevangenis van Leeuwarden zo eenzaam.'

Wanneer een nieuw Stadhuis eenmaal breeduit zal liggen pronken van de Zwanenburgwal tot aan de Blauwbrug, worden de restanten van de buurt spoedig uitverkocht. Op de tekeningen ziet het nieuwe district er hypermodern uit. Vast en zeker zal in de toekomst het oude huisje op het Zwanegrachtje (perceel 27) ook verdwijnen. Daar huisde de familie Engelander. Het was een aan het socialisme verknocht gezin. De achterkamer van hun woning stelden ze op historische tijdstippen gratis beschikbaar voor het internationale socialisme, afdeling Mokum iv. District IV was het stadsdeel waar de s.d.a.p, sinds haar oprichting vergeefs probeerde bres te schieten in de liberale vestingwallen. Dat alle pogingen tot dusver op nul-ik-hou-een-

29