De Centrale, Vijftig jaar arbeiders-levensverzekering

vanzelf, tot een grote plaats van de vakbeweging. Bij 'De Centrale' is - in tegenstelling tot de toestand bij de meeste andere verzekeringsbedrijven - vrijwel het gehele personeel lid van een vakorganisatie. Er is reeds sedert jaren een collectieve arbeidsovereenkomst, er is een uitgebreid, en telkens verbeterd pensioenreglement, er is een ondernemingsraad, welke een grote, en voor de interne bedrijfs-verhoudingen zeer gunstige activiteit ontplooit. Er is niet de verplichting tot het zich aansluiten bij een vakorganisatie, en van de zijde van de directie wordt nimmer enige druk in die richting op de individuele werknemers uitgeoefend. Het is voldoende bekend, dat de directie het georganiseerd zijn als een normale toestand beschouwt - de taak om te trachten voor elke werknemer tot die toestand te geraken berust bij de vakbeweging, waarmede geregeld en vruchtbaar contact wordt onderhouden.

Bij 'De Centrale' is getracht in de loonverhoudingen een stuk onderlinge solidariteit tot uitdrukking te brengen. In de stad kan een enkele man meer klanten bedienen, wat betreft het wekelijks of maandelijks incasseren van de premie voor de verzekeringen, dan op het platteland. Wordt nu de beloning voor dit deel van de arbeid evenredig gesteld aan de geïncasseerde premie, dan zal er een verschil in beloning ontstaan ten nadele van de agenten op het platteland. Vanuit bedrijfsoogpunt gezien is dit verschil niet onjuist, de 'productiviteit', om deze term te gebruiken, is in de stad groter t.a.v. de incassowerkzaamheden. Vanuit sociaal oogpunt echter is het verschil niet redelijk. In nauw overleg met de betrokkenen en met de vakbeweging is daarom het 'beambtensysteem' ingevoerd ■ voor de overgrote meerderheid der werknemers in de buitendienst. Daarbij is het incassoloon van stad- en plattelandsbeambten gelijk gemaakt. Het totale bedrag, voor deze werkzaamheden beschikbaar in verband met de grondslagen der premiën, is als het ware over stad en land verdeeld. Deze solidariteit, welke overigens slechts van waarde is en gehandhaafd kan blijven zolang elkeen de betekenis ervan beseft, heeft mede tot gevolg gehad een verheugende ontplooiing van het niveau der afsluitingen van nieuwe verzekeringen op het platteland,

17