Hier is de VARA

ten geput voor kleinere ensembles, die de lichte muziek voor hun rekening moesten nemen, en passant. Maar na enkele jaren bleek, dat het luisterende publiek, kieskeurig geworden was. Het nieuwtje van de radio-uitzendingen was er af en tegelijkertijd begon het opvoedende werk van de omroep resultaten af te werpen. ״De Klokkenwinkel" en ״Grootmoedertje" raakten op de achtergrond. Men vroeg naar lichte muziek van beter gehalte dan de populairste karakterstukjes. De aanstelling van het dansorkest ״The Ramblers" voor de dansmuziek, de aanstelling van Eddy Walis' ״Esmeralda" voor het romantische lichte genre waren de directe gevolgen van het streven der programmaleiding de musici gelegenheid te geven zich te specialiseren, waardoor het peil der uitzendingen steeg. Later volgde de overeenkomst met het Residentie-orkest en het Philharmonisch Orkest in Rotterdam, die tot vaste medewerkers aan de V.A.R.A.-uitzendingen werden uitverkoren. Piet Tiggers werd als leider van de muziek-afdeling aangesteld. Doordat het Amsterdamse Concertgebouworkest door een exclusief contract met de A.V.R.O. gebonden was, kon de V.A.R.A. dit beroemde orkest niet voor de microfoon brengen.

Een evenement op muziekgebied in Nederland (en daarbuiten) was het optreden van Arturo Toscanini als dirigent voor de V.A.R.A.-microfoon in 1937. De grote Italiaanse meester had zich bereid verklaard een concert voor de omroep te verzorgen, op één voorwaarde, n.1. dat het werkelijk een radio-concert zou zijn en geen concert voor publiek, dat ter loops ook zou worden uitgezonden. Bronislaw Huberman trad op als solist. De enige toehoorders in de zaal van ״Kunsten en Wetenschappen" in Den Haag waren Arie Pleysier, Arend de Vries en Paul F. Sanders. Uren lang heeft Toscanini in de zaal met het geluid en de microfoon geëxperimenteerd. Hij liet de stoelen met hoezen bedekken, rende heen en weer van orkest naar afluister-kamer om te horen hoe de klank zou zijn. De uitzending was niet slechts uit muzikaal oogpunt een meesterstuk, Toscanini toonde zich een man met een onfeilbare radiotechnische intuïtie. Zo zeer had hij zich voor deze uitzending ingespannen, dat hij in de pauze een bad moest nemen en andere kleren aan moest trekken.

Na afloop van de uitzending zei Toscanini tot Pleysier:

״Ik heb juist voor de V.A.R.A. dit concert met zoveel pleizier

114