Twaalf burgemeesters, 500 jaar Amsterdam (met Fred. Thomas)

50 JOOST SYBRANDSZ. BUYCK 55

was een krachtiger houding gepaard, wellicht was alles nog goed gekomen. Nu echter boette zij door haar pogen om allen tevreden te stellen steeds meer aan gezag in. Evenals in de dagen der Wederdopers heerste bij een groot deel der bevolking toenemende ongerustheid. Doortastend optreden verwachtte men, maar in plaats daarvan trachtte men met nieuwe besprekingen en overeenkomsten de gemoederen over en weer te sussen. Het kon niet anders of op al deze gebeurtenissen moest een terugslag volgen. Zelfs de Prins van Oranje, nog altijd Stadhouder des Konings, die omtrent de jaarwisseling in Amsterdam was, zag geen kans de moeilijkheden op te lossen. Noch de Katholieken, noch de Protestanten, die op aandrang des Prinsen de hun afgestane Minderbroederskerk weer prijs hadden gegeven en deswege veel ,,versmaetheid van onwetende papisten mosten lyden" waren bij 's Prinsen vertrek met den toestand en de getroffen regeling tevreden.

De nieuwe Burgemeesters, onder wie Joost Buyck, die in Februari 1567 het bewind overnamen, besloten anders te handelen. Daar men niet zonder grond de schutterij onbetrouwbaar achtte en de ervaring van het afgelopen jaar had bewezen, dat niet met toegeeflijkheid, maar met krachtig optreden wellicht nog alles te winnen was, besloot men zelf soldaten in dienst te nemen. De Burgemeesters waren daartoe gemachtigd door een besluit van de Landvoogdes, dat hen toestond de schutterij te schorsen en driehonderd man te werven, die zonder uitzondering goede Katholieken moesten zijn.

Ofschoon de voorbereidingen daartoe in het diepste geheim geschiedden, lekte er genoeg uit om het Gereformeerde volksdeel in beroering te brengen. Heel den 24sten Februari was het onrustig in de stad. Reeds 's middags waren enige voorname burgers naar het „Torentje" gegaan, maar de Burgemeesters gaven op hun vragen ontwijkend antwoord, 's Avonds laat groepte een aantal mensen samen voor „De Papegay", de woning van Joost