Joodse traditie als permanent leren

11

Vraag 14

Is het permanent kunnen en willen leren slechts voorbehouden aan een speciaal mensentype? Zo ja, wat zijn dan de kenmerken van dit type? Nee. Iedereen moet leren en iedereen kan het ook. Kinderen kunnen het al opbrengen om de hele dag, op enkele onderbrekingen na, te leren. Volwassenen kunnen het ook. Net zo goed als je aan uitrusten kunt wennen, kun je aan leren wennen. Waarom niet? Mensen die veel uitrusten, zijn trouwens ook moe.

Vraag 15

Is permanent leren slechts mogelijk binnen speciale maatschappelijke verhoudingen? Zo ja, wat zijn dan de kenmerken van deze verhoudingen?

18

Ik geef je het traditionele antwoord eerst: Rabbi Eliazar was heel rijk en 19

hij leerde; Rabbi Akiba was heel arm en hij leerde.

Wat mijzelf betreft: Thuis waren we zeer arm, maar mijn vader leerde en ik ook. Het is niet waar dat maatschappelijke verhoudingen het leren onmogelijk maken. Het gaat slechts om één ding: studeer zoveel als je kunt. Als jij kunt.

Vraag 16

In welke culturen, behalve de joodse, komt permanent leren nog meer voor? Dat weet ik niet. Bij de Grieken leerde een kleine kring filosofen permanent, maar in ieder geval niet iedereen.

Vraag 17

Kent de joodse traditie ook het begrip van permanent vak- of beroepsgericht leren?

Ja. Wat je ook doet, moet je zo goed mogelijk doen en dit vereist een voortdurend leren.

Vraag 18

Waarom leert men nu eigenlijk?

Leren is niet alleen maar een gebod, maar een manier van leven. Leren moet tot goed handelen leiden en om te weten wat goed handelen is, moet je studeren. Goed handelen betekent: weten wat je doet, hoe je het doet en waarom je het doet. Het 'hoe' en 'waarom' is belangrijker dan het 'wat' .