8
die tijd kon je toch beter studeren? Ikzelf leerde pas schrijven toen ik tien jaar oud was. Niemand vond dat erg want ik studeerde. Toen ik inzag dat het nuttig was om te kunnen schrijven, leerde ik schrijven.
Het is fout om bij het begrip 'analfabetisme' de twee componenten 'lezen' en 'schrijven' gelijkelijk te benadrukken. Het gaat in de eerste plaats om het lezen. In een cultuür waarin het schrijven niet door iedereen beheerst wordt, zijn er speciale mensen die op kunnen schrijven wat er opgeschreven moet worden.
Ik denk bijvoorbeeld aan een griffier bij de rechtbank. Vraag 2b
Zijn er onderwerpen die niet in gewone taal uil: te leggen zijn? In plaats van 'gewone taal' gebruik ik liever de uitdrukking 'de klassieke manier van uitleggen' of 'klassieke taal'. Ik denk bijvoorbeeld aan Plato. Een geleerde en een gewone lezer kunnen zijn geschriften lezen en begrijpen;
Vraag 2c
Bedoelt U hiermee te zeggen dat je alles aan iedereen kan uitleggen in klassieke taal?
Ja en zelfs zo, dat de geleerde die het hoort, er zich niet bij verveelt. Vraag 3
Wie leren er tijdelijk en wie permanent?
De joodse traditie kent dit onderscheid niet. Mannen zijn verplicht om te studeren, vrouwen niet. Hoewel de meeste mannen arbeid verrichten om voor hun gezin geld te verdienen, ontslaat hen dit niet van de verplichting om dagelijks zo goed als in hun vermogen ligt, te leren. Vrouwen zijn van de verplichting om te leren vrijgesteld. Een zekere praktische kennis die betrekking heeft op hun eigen leven, de kinderen en de huishouding moeten ze zich echter verwerven.
Vraag 4
Wat verwacht men van een leerling, een leraar, een geleerde? Hoe beïnvloedt de een de anderen?
Men verwacht van elk mens het maximum; of hij nu leerling, leraar of geleerde is, doet niet ter zake. Iedereen moet geven zoveel als hij kan. Het verschil tussen leerling, leraar en geleerde zit hem niet in de verwachtingen,