Een schaap vangen

wassen van de auto, het invullen van belastingformulieren, enzovoorts. Niemand doet ze graag, niemand wil erbij gestoord worden, iedereen is blij als het achter de rug is en godsdienstigen hebben een vaste overtuiging hoe die handelingen moeten worden uitgevoerd. Wat dat betreft lijkt het sterk op de discussie die losbarstte in NRC Handelsblad toen daarin een verhandeling van Rob Biersma werd gepubliceerd over de afwasborstel. In jaren had niemand zich zó druk gemaakt als de NRC-lezers naar aanleiding van dit, blijkbaar voor de ingewijde, niet-triviale onderwerp. Voor mensen die niets met een bepaalde godsdienst te maken hebben zijn de discussies, gevechten, afscheidingen, oorlogen en alles wat godsdienst nog meer aan narigheid kan oproepen vaak niet minder bevreemdend dan die stortvloed aan meningen over de afwasborstel. Ik ga hier totaal voorbij aan de inhoud van de godsdienst. Met opzet. Ik ga ook voorbij aan de God die wordt gediend, de vorm van de dienst, het hemelse pensioen dat de godsdienaar wordt uitbetaald na gedane plichten. En, ten overvloede, ik zeg niets over de waarde van godsdienst.

Religie is voor mij iets anders. Religie is voor mij de individuele, liefdevolle relatie tot de schepping. Die liefdevolle relatie kan al dan niet tot uiting worden gebracht en krijgt dan een vorm: liefdadigheid, gastvrijheid, zorg voor mensen, dieren en planten, verontwaardiging over schendingen van mensen, dieren, planten, kunstwerken. Maar deze liefdevolle relatie hoeft niet per se tot uiting te worden gebracht, ze kan ook gewoon worden ervaren op het moment dat men wordt herinnerd aan de perfectie van de schepping. (De schepping is perfect, maar het bewijs daarvoor heb ik nog niet weten te formuleren.)