Hou vremd ik blief

Pieter Jonker/Verantwoording

Inde winter van 1984/’85 zocht ik contact mit Saul van Messel. Niet zonder da’k d’r flink op ommestend hadde, schreef ik zo mar es naor Heemstede.

Uut de briefwisseling ontston een persoonlik contact. Uut dit contact ontston al gauw et plan tot een uutvoerig interview. Zó uutvoerig, dat ik et daenkbeeld opperde daoruut et geschrift saemen te stellen, dat de lezer hierbi’j as uutgifte van de Stichting Stellingwarver Schrieversronte prissenteerd wodt.

Et is de eerste van oonze publicaosies, die hielendal betrekking het op een dichter, die niet tot oons kleine Stellingwarver taelgebied heurt. Mar wel tot oons grotere, Nedersaksische. En dan hebben we et alliend nog mar over de tael.

Van Messels dichtwark onttrekt him ommes ok - en in eerste instaansie! - inhooldelik an de regionaole beparkings van oons min of meer ofsleuten tael-en literatuurgebied. Feitelik is hi’j iene van de weinigen van oons die een streektael bruukt om abstracte, wereldwiede gedaachten uut te drokken, die de greenzen van et regionaole an alle kaanten overschrieden. Die heur mit naeme concentreren op et joodse vraogstok, dat hi’j tussen 1940 en 1945 zo persoonlik ondervunnen het.

Et zuverst en uutvoerigst het Hans Werkman dit joods-literair verschiensel in et Grunnings ontleded. An zien beschouwings ontlien ik:

„Naar mijn mening is Van Messel uniek in zijn soms onthutsende dialect-beeldspraak. Mensen die denken dat dialect gereserveerd moet worden voor humoristische verhalen en gedichten, moeten Saul van Messel maar eens lezen. Vergelijkbaar met Achterbergs woordkracht („mijn moeder is een grijze vrijdagmorgen”) is Saul van Messels

- 7 -