Een staat herrijst ....

een omgeving waarin de personen uit de Bijbel geleefd hebben. De gebouwen in de oude stad stammen niet uit de oude tijd. De meeste dateren „slechts” uit de tijd van de kruistochten.

Maar bij een Arabische markt wordt er niet te veel van de fantasie gevraagd om je voor te stellen hoe er duizenden jaren geleden gehandeld en geleefd werd.

Laat ik U zeggen, dat ik een grondige afkeer heb van sight-seeing in de stijl van: „Op deze plek hield Herodes zijn zwaard vast enz.” Dit was geen sightseeing, het was een ontmoeting. Bij een ontmoeting moet er iets uitgaan van beide zijden, moet er een weerzijdse beïnvloeding plaats vinden. Hier vond deze plaats.

Straten en stegen, kronkelgangen en trappen, veel trappen. En dan plots een verrassende doorkijk op een binnenplaats. Er is ergens een waterput en een kind speelt er. Vrouwen dragen manden op het hoofd. Een fantastische optocht van figuren en tijdperken. In een kwartier zie je de omgeving van Abraham en David, van Maimonides en Luria, van Sabbatai Tsewi en Mendelsohn.

Een Armeense kerk, waar een priester vertelt van een schisma uit 300 n.d.g.j. en het huis van de eerste Asjkenaze in Jeruzalem, die zich er vestigde omstreeks 1710. Sjoelen en sjoeltjes in alle vormen. Hier is de omgeving, waar de sagen en legenden als in een veelkleurig tapijt worden geweven.

De sjoel is er, die men noemt, de Sjoel van Eliahoe Hanawi — omdat hij er eens op wonderlijke wijze zou zijn geweest. Als een reliqui wordt de stoel bewaard, waarop „hij” gezeten heeft. Er is een wonderlijke sjoelendoorgang, waarvan je niet weet in welke

20