Dit is Chanoeka - Zoth Chanoeka

opperheerschappij (betere handelsmogelijkheden!), de volkspartij is innerlijk verdeeld (geen gelijke interesse) en voor het grootste deel onverschillig. Het gevolg is, dat Juda Maccabi in zijn laatsten veldslag slechts 800 soldaten ter beschikking heeft tegenover 10.000 Syriërs; hij sterft den heldendood.

Jonathan strijdt verder, maar wordt door het grootste deel van het volk als verstoorder van de rust en orde aangezien.

Zoodra de staat zich onder Simon echter begint te consolideeren, verandert het beeld volkomen;

De Joodsche staat, door de Volkspartij bevochten, wordt het eigendom van de bovenste volkslagen, die zich aanvankelijk tegen de zelfstandigheid te weer gesteld hebben. (Vergelijk de ontwikkeling der Fran-sche revolutie).

Maar de schijn van een democratische staatsinstelling wordt zoo lang mogelijk in leven gehouden. (Synhedrion; op de munten staat b.v. „Jochanan de Hoogepriester en de gemeenschap der Joden”.)

Later breken dikwijls bloedige vijandelijkheden tus-schen de Hasmoneeërs en het volk uit; en zelfs korten tijd voor den ondergang van Jeruzalem staan de Pharizeeërs afwijzend tegen de koppeling van het lot van het Jodendom aan den staat en het Heiligdom. (Jochanan ben Zakkai; maar ook de Eseeërs).

Om de religieuse verschillen te karakteriseeren dient het volgende;

Saduceeërs: innerlijk sedert lang vervreemd van den geest der Thora, uiterlijk de woordelijke tcksi van de Schrift uiterst nauwgezet volgend.

Pharizeeërs: verdere scheppende ontwikkeling der religieuse vormen op grond van oeroude schriftelijke

31