Overzicht van het ontstaan, de werkzaamheden en het streven van den Joodsche Raad voor Amsterdam

95

CONCLUSIE.

Aan het einde van deze beschrijving wil ik enkele conclusies trekken.

Nog eens wil ik op den voorgrond stellen, dat de Jood-sche Raad voor Amsterdam zijn ontstaan aan een opdracht van de Duitsche autoriteiten ontleende. Nadat de voorzitters in het belang van hun geloofsgenooten deze hadden aanvaard, stelden zij zich tot taak, door middel van den Joodsche Raad voor Amsterdam den joodschen Nederlanders en buitenlanders met raad en daad ter zijde te staan. Hoezeer men een aparte organisatie en derhalve een scheiding tusschen joodsche en niet-joodsche Nederlanders moet betreuren, kan men het aanvaarden van deze opdracht door de voorzitters wel billijken. De Joden werden nl. door de Duitschers tot vorming van een aparte gemeenschap gedwongen; ik wijs in dit verband op het ontslag van joodsche ambtenaren, de aangifte en het beheer van joodsche ondernemingen, de aanmelding van personen van joodschen bloede, het verbod voor dokters, apothekers en makelaars, niet-Joden te helpen, de ver-mogensblokkeering enz. Hulp door Nederlandsche overheidsinstanties — behalve in individueele gevallen — werd in dit tijdperk evenmin verstrekt; de persoonsbewijzen werden b.v. vlot en prompt uitgereikt, elke Jood ontving een „J" op dit identiteitsbewijs, van traineeren of sabotage was geen sprake, de z.g. ariërparagraaf werd door de ambtenaren geaccepteerd en allen teekenden de desbetreffende verklaring, kortom er werden in het algemeen noch door de instanties als zoodanig noch door de ambtenaren individueel verzetsdaden gepleegd, — werkelijke sabotage en verzet geschiedden eerst in een veel later stadium van de Duitsche bezetting. In dit kader gezien, had de Joodsche Raad voor Amsterdam in het belang van de in Nederland woonachtige Joden reden van bestaan, en zeker in zijn eerste periode. Na de aankondiging van de deportatie lieten de voorzitters zich door verschillende motieven leiden-, traineeren, zooveel mogelijk redden, en ten slotte trachten, personen, die voor den wederopbouw belangrijk waren, in ons land te houden. Dit alles geschiedde in de hoop, dat de oorlogskansen een keer zouden nemen — er werd door vriend en vijand reeds in 1942 veel van invasie en tweede front gesproken —, die de bevrijding van ons land zouden brengen. Deze zienswijze lijkt mij van het toenmalige gezichtspunt uit zeer begrijpelijk. Dat deze gebeurtenissen eerst later en helaas voor de joodsche bevolking te laat plaats vonden, kan men den voorzitters van den Joodsche Raad voor Amsterdam moeilijk verwijten. Bovendien geloof ik, dat dit stre-