Overzicht van het ontstaan, de werkzaamheden en het streven van den Joodsche Raad voor Amsterdam

7

VOORGESCHIEDENIS.

Zooals bekend is, kwam in Januari 1933 Hitler en daarmede de Nationaal-Socialistische Partij in Duitschland aan het bewind. Het gevolg hiervan was, dat daar spoedig antisemietische verordeningen en maatregelen werden afgekondigd. Wij behoeven alleen aan een van Hitlers eerste handelingen, de beruchte boycot van jood-sche zaken op 1 April 1933, te denken.. Hieruit vloeide voort, dat een aantal Joden eerst in kleinen getale, later op grootere schaal Duitschland trachtten te ontvluchten. Uit den aard der zaak was een gedeelte der vluchtelingen, die reeds in Duitschland een klein of geen bestaan hadden, van den beginne af armlastig, omdat ten gevolge van de werkloosheid hier te lande deze men-schen ook niet zonder meer in het werk konden worden ingeschakeld, afgezien nog van taalmoeilijkheden.

Was het voor de groep rijkere vluchtelingen in het begin mogelijk, kleinere of grootere geldbedragen uit Duitschland mede te brengen, zoo werd in den loop der jaren door de verschillende Duitsche deviezenbeperkingen dezen zelfs practisch geheel de mogelijkheid ontnomen, geldbedragen bij hun uittocht uit Duitschland mede te nemen. Ten gevolge van verdere deviezenmoeilijkheden in Duitschland daalde de wisselkoers voor Duitsch geld — behalve via de Clearing — zoodanig, dat zelfs voor de meer gegoeden, die geld over de grens smokkelden of lieten smokkelen, een betrekkelijk klein bedrag in Hollandsch geld overbleef. Op deze manier werd het duidelijk, dat naast de reeds in Duitschland armlastige vluchtelingen een andere groep kwam, die ook hier op ondersteuning was aangewezen. Zoodoende moest men spoedig een hulporganisatie oprichten: „Het Comité voor joodsche Vluchtelingen" (in het vervolg „Vluchtelingencomité" genoemd), dat op initiatief van particulieren (hoofdzakelijk van joodsche Nederlanders) ontstond en ook eveneens door particuliere inzamelingen, alsmede dotaties uit het buitenland, werd onderhouden. Dit comité Stond onder voorzitterschap van Prof. Dr. D. Cohen.

In November 1938 vond te Parijs een aanslag op den Duitschen Legatie-secretaris von Rath plaats, waarbij deze door een jongen joodschen Pool werd gedood. Naar aanleiding hiervan werden in Duitschland pogroms op groote schaal gehouden. Hierdoor steeg het aantal vluchtelingen zeer snel.

Ook kwamen thans steeds meer joodsche Duitschers illegaal over de grens. Om de toch al hier te lande