Poste-restante Rood

In Frankrijk waren de trotskisten lid geworden van de socialistische partij om de linkervleugel te beïnvloeden. Prachtig. Intredepolitiek noemden zij het. Was het hier maar gebeurd. De osp was toch ook uit de sdap voortgekomen? Dan hadden we misschien meteen goede leiders gehad. Zou ik er een vraag over stellen?

Onderzoekend keek Henk Sneevliet in zijn lijstje met aantekeningen. 'Sal van Santen', zei hij, als iedereen, en richtte zich tot mij.

'Jonge maat.

Het is voor jeugdige kameraden maar al te verleidelijk, zich te laten imponeren door schijnresultaten van het ogenblik. Voor hen geldt nog niet de vraag of een bepaalde tactiek tot verwarring in de revolutionaire gelederen moet voeren.'

Was Sneevliet ertegen? Waarom was hij zo scherp?

'Men kan niet toetreden tot de reformistische partij zonder zijn ware doeleinden te verbergen. Men kan niet tegen haar leiders zeggen: hier zijn wij, laat ons toe, wij komen om uw linkervleugel te versterken en uw organisatie te scheuren.'

Je hoefde het toch niet openlijk te zeggen? Dat kon je al bij Lenin lezen.

'Een dergelijke tactiek leidt tot verwarring bij al die arbeiders, die op zoek zijn naar een onafhankelijke klassepartij. Waarom zouden zij niet opnieuw hun heil zoeken bij de reformisten als zelfs de trotskisten dit doen? Of erger nog: wegens het ontbreken van een duidelijke keus, de weg gaan naar het stalinistische kamp?'

Sneevliet zweeg een ogenblik. Zijn gezicht ontspande en kreeg een vriendelijke uitdrukking.

'Jonge maat', zei hij opnieuw.

33