komen die meningsverschillen er nu op aan? Ja, een pionier. Zijn leven was een bijdrage tot de bevrijding van de arbeidersklasse. Vergeet je dat vooral niet, dat laatste? En als je hem een afscheidskus mag geven, geef er dan nog een en zeg: die is van Sal.'
De botsing tussen Trotski en oom Henk, was het niet een gril van de geschiedenis bij het hartstochtelijk zoeken naar waarheid? Alle twee als revolutionaire leiders gevallen tijdens de tweede wereldoorlog: Trotski slachtoffer van Stalin, Sneevliet als prooi van Hitier. Was het een ongeluk voor oom Henk geweest in een zo klein land geboren te zijn? Maar tijdens zijn leven had hij in Indonesië, in China, de boeien verbroken. En in Nederland zou hij als internationalist sterven.
Waar zou hij aan denken, zo kort voor het einde? Aan Pim en Pam? Dan toch ook aan Sima'tje, die hij nooit meer had gezien omdat haar moeder staliniste was, en in wie hij zou voortleven, ergens ver weg, in de Sovjet-Unie. Hij was razend gek op haar, heeft Bep me altijd verteld.
De grote bruine deur van het Huis van Bewaring werd geopend. Een donkere personenauto reed langzaam naar buiten. Met Duitsers erin, ss of sd. Zat daar niet een vrouw bij het raampje? Ze hield een zakdoek voor de ogen. Tante Mien? Als ik nu schreeuw hoort ze mij misschien.
'Moeder', riep ik, 'moeder.'
Even ging haar hoofd omhoog, verwonderd.
'Moeder', schreeuwde ik weer.
Ze keek door het raampje.
Zou ze mij zien?
'Moeder!'
I02