Een slecht geweten

Opa zei niets meer en schoof zijn bril op zijn voorhoofd, terwijl hij de letters van het feuilleton vijf centimeter van zijn ogen hield. Zou hij het weten?

'Waarom hebben de meestejidden slechte ogen, opa?'

Weer zuchtte opa, zonder antwoord te geven.

'Weet u het niet?'

'Omdat we uitverkoren zijn, door de trachoom tenminste,' antwoordde hij schamper.

'Hoe kan dat dan?'

'Kijk maar eens hoe de jidden hier wonen. Op elkaar gepakt, doen hun behoefte op een trcifene emmer, zonder voldoende hygiëne.'

'Dan is daar de arbeidersbeweging voor, hè opa, om daar een eind aan te maken.'

'Omijn,' zuchtte opa.

Hij maakte een geintje. Nu kon ik ook wel vragen van het drinken.

'Vader zegt dat u vroeger een kwaje dronk hebt gehad. En dat u ermee uitgeschejen bent toen u rood werd. Hoe kan dat, opa?'

'Dat zul je later wel ontdekken.'

Later, dat zeiden de grote mensen altijd, later.

Toen kwam opoe binnen, met een grote pot thee en een kannetje melk. Ze goot er altijd te veel melk bij, helemaal wit-gelig werd je thee ervan. Dat had ze nog overgehouden uit de tijd in Londen. En ze gaf haar kinderen vroeger op hun donder met de hak van een schoen. Vader wou er niks van horen. Als je er iets van zei, werd hij kwaad.

'Wat weet je ervan hoe het vroeger was? En hoe de mensen moesten sappelen om het hoofd boven water te houden? Als opa werkloos was liep-ie helemaal naar Haarlem om werk te zoeken, en wij moesten thuisblijven,

24