De nalatenschap van Henk Sneevliet

paspoort, met daarin visa van het hiervoor bezochte Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Italië, China en Japan. Andere identiteitspapieren heeft hij niet. Nadat zijn identiteitspapieren en arbeidsverklarin-gen onderzocht waren, wilde Sneevliet niet noodgedwongen in Wenen blijven, en hij reisde op 15 april naar het Italiaanse Venetië, waar hij zijn reis voortzette en aan boord ging van een stoomschip met als bestemming Sjanghai.

In Sjanghai moet hij als verslaggever van het Amerikaanse blad Oriental Economist (een Japans blad) een beweging opzetten. Op grond van het materiaal dat de politie in handen had werd tijdens de Internationale Antimilitaristische Conferentie in Den Haag afgelopen maart duidelijk dat Sneevliet naar het Verre Oosten zou gaan om het antimilitaris-me te propageren en om een organisatie op te zetten.

Kon de reis van een verslaggever van de Oriental Economist paniek veroorzaken bij de politie, geheime agenten, afgezanten en consuls?

Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag had al in november 1920 een geheim telegram gestuurd aan de zaakgelastigde voor China in Peking, waarin de identiteit van Sneevliet volledig duidelijk werd gemaakt: 'Sneevliet is door de Derde Internationale in Moskou naar het Verre Oosten gestuurd om een propagandacampagne te volbrengen!'

De Derde Internationale, algemeen bekend als Communistische Internationale, werd in 1919 on-

57