De nalatenschap van Henk Sneevliet

dreiging van een atoomoorlog steeds groter gemaakt. Toen kwam, als uit de hemel gevallen, Gor-batsjov, die samen met het meest verlichte deel van de Sovjet-bureaucratie bereid bleek een grote stap terug te doen, om een eind te maken aan de atoombewapeningswedloop. In die periode van de geschiedenis leven wij nu. Er schijnt geen einde te komen aan de terugtocht van de socialistische krachten in de wereld.

China ontwikkelt zich evenwel in een ongekend tempo, dank zij de invoering van de socialistische markteconomie, die zich als een Chinese draak meester maakt van China, en bezig is het aangezicht van de wereld te veranderen. Leo Trotski heeft reeds in 1925 de socialistische markteconomie voor de Sovjet-Unie bepleit, in zijn boek Kapitalisme of socialisme. Helaas werd zijn plan door Stalin in de kiem gesmoord.

Dit alles gebeurt, en is gebeurd in het raam van één mensenleven, het mijne. Hoe zou ik dan pessimist kunnen zijn geworden? Hoe zou ik ooit pleitbezorger van het kapitalisme kunnen zijn, dat in de ontaarde vorm van het nazisme mijn ouders en mijn broer, onschuldige mensen, heeft uitgeroeid, zoals het in Nederland een eind gemaakt heeft aan de hele joodse gemeenschap, enkele uitzonderingen daargelaten?

Nee, ik ga niet meehuilen met de wolven in het bos.

Ik kan het niet, omdat ik het geluk gehad heb het

20