De nalatenschap van Henk Sneevliet

gres van de Derde Internationale in 1920, de aandacht vestigend op het belang van de koloniale revolutie, eraan toevoegde:

'Ik vermeld deze feiten hier eenvoudig omdat ik de indruk heb dat, een paar uitzonderingen daargelaten, dit congres van de Derde Internationale de grote betekenis van de oosterse kwestie niet terdege heeft begrepen...'

Niet toevallig werd Henk Sneevliet op dat congres secretaris van de commissie voor het nationale en koloniale vraagstuk waar Lenin voorzitter van werd. En niet toevallig werd hij benoemd tot afgevaardigde van China, waar hij deelnam aan de oprichting van de Chinese communistische partij.

Als schoonzoon en als partijgenoot heb ik Henk Sneevliet een klein tiental jaren gekend. Hij heeft mij met zijn internationalistische visie, genereus als hij was, bevrijd uit de 'Kleinstaatlichkeit' van het Nederlandse politieke leven en tot mijn ontwikkeling bijgedragen. Daarna kwamen wij als voor- en tegenstander van Leo Trotski's Vierde Internationale, met elkaar in conflict. Dit conflict van internationale allure heeft ertoe geleid dat Henk Sneevliet, ook internationaal, te veel nog wordt gezien als een figuur uit een fractiestrijd, met verwaarlozing van zijn waarachtige betekenis. Ook ik heb mij daaraan schuldig gemaakt, al staat nog steeds voor mij vast dat Leo Trotski de problemen scherper zag dan Henk Sneevliet. Henk Sneevliet was een pionier, geen theoreticus. Als pionier heeft hij evenwel in

12