Theodor Herzl, keur uit zijn geschriften

Geëerde Congresdeelnemers!

Als een dergenen, die dit congres samengeroepen hebben, is mij de eer te beurt gevallen, U te begroeten. Ik wil dat met enkele woorden doen, want elk van ons dient onze zaak goed, als hij spaarzaam met de kostbare minuten van het congres omgaat. In drie dagen hebben wij veel belangrijks te behandelen.

Wij willen de grondslagen leggen van het huis, dat eens de Joodse Natie herbergen zal. De zaak is zó groot, dat wij alleen in de meest eenvoudige woorden over haar moeten spreken. Voor zover we dit thans reeds kunnen beoordelen, zal in deze drie dagen een overzicht worden gegeven van de huidige stand van het Joodse vraagstuk.

Wij zullen berichten horen over de toestand der Joden in de afzonderlijke landen. Gij weet allen, dat deze toestand, op enkele uitzonderingen na, een weinig verheugende is. Wij zouden wel nauwelijks bijeen zijn gekomen, als het anders ware geweest. De gemeenschappelijkheid van ons lot heeft lange onderbrekingen gekend, hoewel de verspreide delen van het Joodse volk allerwegen hetzelfde te lijden hadden. Pas in onze tijd is door het nieuwe wonder van het verkeer de mogelijkheid aan de gescheidenen verschaft, met elkaar in verbinding te komen en elkander te begrijpen. En in deze tijd, die overigens zo hoogstaand is, zien, voelen wij ons overal door de oude haat omringd. Antisemietisme is de U maar al te goed bekende moderne naam van de beweging. De eerste indruk, die de hedendaagse Joden hiervan kregen, was verbazing, die echter in smart en toorn overging. Onze tegenstanders weten misschien niet eens, hoe diep zij juist diegenen onder ons innerlijk gewond hebben, die zij wellicht niet in de allereerste plaats wilden treffen. Het moderne, ontwikkelde Jodendom, dat het ghetto ontgroeid, het sjacheren niet meer gewoon was, kreeg een steek midden in het hart. Wij kunnen dat heden rustig zeggen, zonder de

60