Het jodendom in de laatste twee eeuwen

in devotie hun gebed te verrichten. Nu is deze plaats voor Joden niet meer toegankelijk.

Ikzelf had nog in 1947, één jaar dus voor de bevrijdingsoorlog, die tot de oprichting van de Staat Israël leidde, het voorrecht daar te staan. Een wonderlijke ervaring overkwam mij. Tijd en plaats vielen weg. Ik voelde mij deel van het volk, dat achter deze muur samenkwam, waar zich - om met het bijbelwoord te spreken - de zetel van Gods Majesteit bevond. De tem-pelplaats zelve mochten de Joden ook voorheen niet betreden. Maar ook, al zou het hun zijn toegestaan, zou dit terrein zodanige terra sancta zijn, dat de gelovige Jood volgens zijn religieuze voorschriften er geen voet had mogen zetten omdat hij zich thans cultisch onrein beschouwt en door deze gesteldheid de heiligheid van de tempelplaats zou schenden.

Betekenis van de Heilige Schrift voor het verbondenheidsbesef met het land

Om terug te keren tot het land zelf; de verbondenheid van het volk Israël met het land Israël berust niet in de allereerste plaats op het verleden, dat zich hier voor een groot deel heeft afgespeeld, hoewel het gemeenschappelijk beleefde geluk, de daar gevormde cultuur, de behaalde overwinningen, de geleden nederlagen, de gezongen liederen en de Leer, die van Zion is uitgegaan, een machtige factor in de zielsverbondenheid van het

3i