Uit de geschriften van opperrabbijn Tobias Tal

plichten. Want Gods gebod is Israëls plicht. Gods wil is de eenige, maar ook voldoende verplichtingsgrond. Want zijn onze krachten, onze vermogens en de wereld om ons heen Zijne schepping en on-der Zijne hoede, dan zijn zij ook Hem ter beschikking gesteld. En die beschikking is voor Israël geopenbaard in schriftelijke en mon-delinge leer, in het woord der Thora en in de woorden der Wijzen Israëls, die de, hun door Gods wil opgelegde, taak volbrachten, hoe-ders en verklaarders der Leer te zijn. Want een Jehoedi is een dienaar Gods. Een Jehoedi is, wie Gods wil volbrengt. En ware ook ieder goddelijk gebod hem een raadsel, en drongen zich bij iedere ,מצוד duizend onopgeloste vragen aan ons op, in geen enkel opzicht zou daardoor de verplichtingsgrond verminderen. Wanneer des Eeuwigen wil ons gebiedt, dag en nacht Gods leere te doorvorschen, dan dient dat doorvorschen niet, om de leer te toetsen aan onze kennis en meening en daarvan aanname en vervulling afhankelijk te maken. Neen! de bedoeling is, ons die Thora zoo in geest en ziel toe te eigenen, dat zij worde onze wijsheid en onze levensbeschouwing. En zijn wij dan bewuste dienaren Gods, die weten, wat Gods wil van ons eischt, dan moeten wij de goddelijke uitspraken en wils-uitin-gen nadenkend volgen, trachten Gods wijsheid in Zijn woord te er-kennen, opdat onze daad nog bezielder zij. Dan zal de beteekenis van wereld en menschheid klaarder in ons worden. Dan zullen wij met zalige vreugde gelukkig zijn in het ideaal, te leven voor de vervulling van Gods woord.

Elk gebod Gods dwingt dus tot nadenken. En uit dat nadenken vormt zich ons geestesleven. Want let wel, in den kring des Joden-doms moet de goddelijke leer de bodem zijn, waaruit ons geestes-leven ontspruit. Niet omgekeerd. Niet, dat eerst ons zelfgevormd geestesleven een , eigendunkelijken bodem spreidt, waarop dan de goddelijke wil zich een plaats moet zoeken. Neen! uit de leer Gods hebben wij ons geestesleven zamen te stellen en daarbinnen zal de studie der wet ons dan leeren, hoe wij te handelen hebben.

Welnu! van dat geestesleven en die studie een kort maar krach-tig sprekend uittreksel aan Israëls zonen en dochteren voor te leg-gen, — dat wil het boek Choreb. Het schrijdt voort langs de ge-heele rij van Israëls plichten. De schrijver verdeelt die plichten in:

30