Letterkundig leven, deel 2

Titel
Letterkundig leven, deel 2

Jaar
1916

Druk
1916

Overig
1ed 1916

Pagina's
240



88 DE ASSENHOEVE.

verhaaltrant, wil u het duivelsche van dezen boeren-geweldenaar doen zien, en heeft — ten gevolge van schrijver's plastische onmacht — juist een tegenover-gestélde uitwerking op ons. We schieten in een lach, om de verhaspelde en caricaturale gevoelswaarde der woorden, om de psychologische verminking der menschen.

Uit den valschen stijl-gang onderscheidt ge al dadelijk de troebelheid en de gevoels- en voorstellingszwakte van den schrijver. Hij heeft wel eenig idee van een weerbarstigen oer-boer, doorgloeid van wilde instincten en driften die een heel dorp in angsten dompelen, maar hij kan zoo een schepsel niet tot leven brengen in daden. Zijn scheppende gemoeds-gesteld-heid laat hem eigen stijl-onmacht wel gevoelen, maar eerzuchtig breintje wil niet loslaten. En nu ontstaan, op de grens van machteloosheid en eerzucht, die gruwelijke üitdenksels, het duivelsch handelings-leven van een mènsch, die zijn klein beetje werkelijkheid allengs meer en meer verliest, naarmate de schrijver hem sterker voor ons, ook naar het innerlijke, wil doen leven. Niets van zijn gedoe raakt ons meer als een, uit innerlijke echte levens-werkingen ontstane, psychische noodzakelijkheid. Hij wordt klaar-gefilmd door de snuggere verstands-techniek van den handigen schrijver en wij krijgen een reeks zelf-gefabriekte gebeurtenissen in zooveel bioscoop-kieken. Ge zult alweer vragen: maar zijn er zulke gruwel-karakters onder boeren ? En ik antwoord u: dat is de vraag niet. Heeft de schrijver zoo een gruwelkerel voor ons wdar gemaakt, innerlijk-levend, menschelijk waar? Dus niet wijl hij zooveel gruweldingen opeenstapelt mislukte hij als figuur, maar omdat wij in deze beelding geen echtheid, menschelijke levens-werkelijkheid te voelen krijgen. Dit wezen is naar het gruwbaar innerlijk niet doorléëfd. De stijl, waarin hij beschreven werd, is een potsierlijke, machtelooze, valsche en uiterlijke. Zulk een demo-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition).
Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen.


Weergave
Afbeelding / Tekst (OCR)

Alle boeken in deze digitale bibliotheek kunt u gratis lezen of downloaden. Met een vrijwillige donatie helpt u ons met het in stand houden en verder uitbreiden van de bibliotheek. Klik hier als u een bijdrage wilt overmaken.