Letterkundig leven, deel 1

DB GEDENKSCHRIFTEN VAN SARAH BERNHARD. 91

Voor heel de uitgaande waereld is Sarah, een frisch half eeuwtje geweest en gebleven, symbool van vrouwelijke grilligheid, eigenzinnigheid, overbluffings-lust, bont reclamebiljet van artistieken humbug.

De bekoorlijke Sarah leed aan vertoonziekte, aan betooveringspassie. Ze moest excentriek zijn om.... normaal te blijven en voor haar kunst in evenwicht.

De tranen die zij stortte als stervende of smachtende tooneelspeelster wou ze doen stollen tot diamantjes in haar schakelarmband. Haar glimlachjes naar vereerders moesten in goud gezet worden. Ze kende de kracht der bevalligheid en voorname charme, die een reine vrouw schaamtevol, nietig, gering en onbeholpen maakt naast een vrijmoedig snappende hetaere. Deze vrouw, die haar weeke, sidderende stem als een harp laat zingen en trillen en een bonte massa van vijanden en schimpers tégen zich vormt, laat een gansche zaal met menschen meesnikken onder de gevoelskwijningen van ״ha. dame aux Camélias", of doet ze terughuiveren voor eigen hartstochtenonstuimigheid en driftenverwildering in Phèdre. Ze wordt begraven onder bloemen en bouquetten; ze wordt in een hysterische geestdrift toegejuicht. Ze vraagt, krijgt en verslindt sommen goud. Ze voelt zich ziek, uitgeput en moedeloos onder de verweekende weelde. Sarah wordt bedorven door vertroeteling, zooals deze in de kunstenaarswaereld bijna uitsluitend uitvoerende artisten..... genieten. Wat Caruso zoo wee-mondain, zoo weerzinwekkend-ophakkerig en materialistisch-zinnelijk als succesjager en bejaagde doet zijn, datzelfde bedwelmende heeft ook Sarah, maakte ook haar vaak onvrouwelijk en ongenietbaar.

Ze ging haar virtuositeit systematiseeren, en zich kronkelen naar publiek-welbehagen. Niet in haar gedrag als mensch, maar in haar spel, als tragedienne.

Onze groote, divine Sarah, onze heerlijke charmante Sarah, kreeg allereerst haar studenteneerewacht;