Mijn zwerftochten door Jordaan en Donker Amsterdam

schalksche moppen verkoopen. De Jordaansche jongen is van een fabelachtige jaloerschheid. Als zijn meisje naast hem loopt, dan wil hij wel dat zij haar oogen in haar zak steekt. Zij mag niets zien dan hem, niets erkennen dan hem, niets anders waarnemen en niets anders waardeeren, dan Zijne Hoogheid. De getrouwde mannen zijn precies zoo. Zij zijn jaloersch op de kleinste aardigheid die een meisje of vrouw maakt met een vreemden man. Onder elkaar is dat natuurlijk nog weer iets anders. De bedreigingen die de jaloersche minnaars slingeren naar meisjes, die om een of andere reden genoeg van hen hebben, zijn van een Shakesperiaansche hevigheid. Om een haverklap wagen zij er vijf of tien jaar gevangenisstraf aan, als zij maar aan hun minnaars-wraak kunnen voldoen. De zotste, en tegelijkertijd de gevaarlijkste dingen, heb ik op dit gebied bijgewoond. Als de drankverhitting dan bovendien allerlei waanvoorstellingen van vermeende ontrouw in de zieke hersens dezer kerels laat uitbroeien, dan begint het levensdrama eerst in zijn wezenlijkste beklemming los te komen. Want de drank maakt van het volk, slaven en halve gekken; jaagt ze juist over de grens van het gemoedelijke en goedhartige, naar den waanzin en de misdaad. Er is in deze materie niet te overdrijven. In mijn romans, zal ik hier nog wel voorbeelden van kunnen geven.

54