Mijn zwerftochten door Jordaan en Donker Amsterdam

honderd procent.

Een in ontvangst genomen en beleend Zondagspakje kost gauw vijftig of zestig gulden, als het althans nog nieuw is of er goed uitziet. Toch heeft de pandjesbaas niet meer dan acht of tien gulden gegeven. Wordt nu zoo een briefje verloren en binnen een bepaalden termijn niet terug gevonden, of verloopt een dergelijk pandjesbriefje, dan wordt het beleende voorwerp in zijn woe-kerhuis publiek verkocht en brengt het veel meer op dan acht a tien gulden. Dan kan hij dus zeker rekenen op een verkoopprijs van vijf-en-twintig a dertig gulden. Dus hier zat de kneep. Had hij het goed afgegeven alsof het bank-van-leening-brief je teruggegeven ware geweest, dan zou hij de kans misgeloopen hebben, door dit ongeluk, er later een twintig blanke guldentjes op te verdienen. En deze woekerdrift kostte bijna een vrouw het leven. De Heilige Schrift vervloekt den woeker. De Jood vooral verscheen in velerlei romans als dé conventioneele type van den woekeraar. De Jood die de tegenwoordige maatschappij, met al haar afgrijselijke woekervormen beschouwt, kan, bij een wraakgierige gesteldheid, tevreden zijn. Want nimmer is de woeker zoo afgrijselijk doorgekankerd in het volksleven als jui&t in deze Christelijke maatschappij, tusschen Christenen en Christenen.

116