Mijn zwerftochten door Jordaan en Donker Amsterdam

zoo groot bijna als het termijn; hij of zij krijgen dan wel uitstel van betaling, maar niét van de rente; die moét er zijn. Is die er niét dan krijgen zij eerst de herrie, het schandaal, het bekendmaken aan de heele buurt. Doch dan, later, als de negotiant weer eens op zijn hevigst verlegen is, een weigering en volslagen uitstooting. Hij kan dan nimmer meer op ״hulp" rekenen, want hij is in gebreke gebleven de termijn-aflossing der rente te betalen. Deze wraak komt met een verpletterende kracht neer op het hoofd van handelaar of handelaarster. Zij kunnen er alleen aan ontkomen, als zij, op welke wijze dan ook, de rentebetaling nog nakomen. Ik heb Jordaners in de vreeselijkste wanhoop ontmoet, levende onder dien moordenden druk van termijn-aflossing en rente-betaling. Ik heb ze ontmoet, bij wie iedere lust tot arbeid uitdoofde; die zich opge-jaagden prooi voelden en die niets anders meer wisten, dan dat zij leefden voor termijn en rente. Het verleidelijk-groote sommetje en het crediet dat zij kregen, heeft ze tot den ondergang gesleurd. Aanvankelijk gaat het altijd goed. Men kan van zoo een bedrag in den beginne gemakkelijk een tien gulden per week afstaan. Doch hoe langer het duurt, hoe klemmender de toestand wordt en hoe ingewikkelder de knoeierijen en draaierijen. Er moesten instellin

108