Gij zult niet dooden!

6

Engelsch hebben bestudeerd Grieksch, Latijn, Sanskriet, Spaansch, Italiaansch, de Nederlandsche Joden, de meest beschaafde ter wereld, buitendien Hebreeuwsch.

Wanneer wij Nederlanders dus over andere volken oordeelen, doen wij dat, kennend hun taal en hun wezen, doorgaans na verblijf in de landen zelf, waarover wij spreken. Onze groote, oude, rijpe beschaving, die ons geleerd heeft temperament en sentiment te beheerschen door de nuchtere rede, maakt het ons mogelijk rechtvaardig te zijn, omdat wij in de eigen beschaving den zuiveren toetssteen bezitten voor de beschaving van andere volken.

De Nederlandsche cultuur is het product van de eigen volksziel, verrijkt, gecorrigeerd en gereguleerd door liefdevolle verstandelijke overweging en vergelijking met de cultuur van al de beschavingen, waarvan wij door ons groot, ernstig en breed weten gedurende tien eeuwen kennis hebben genomen. De Nederlander heeft een eigen ziel, een vast, onwrikbaar nationaal bewustzijn, dat zoo geheel zijn eigendom is geworden, dat het zich niet gaarne meer naar buiten manifesteert (gelijk jonge volken of zwakzielige volken doen) maar geworden is tot de vaste, onvervreemdbare geestelijke goederen van het onderbewustzijn der natie, der natie als geheel, der personen afzonderlijk.

Wij zijn volkomen tevreden met ons klein aardrijkskundig grondgebied. Wij streven niet naar uitbreiding onzer koloniën. Als alle hoogere wezens, zoeken wij, als hooger volk, alleen geestelijke uitbreiding en deze slechts in zooverre als zij aannemelijk is en gewenscht wordt door andere volken.