Oorlog en Joden

Zij leefden en koesterden zich in de waan, door van honk te loopen, zich onzichtbaar te kunnen maken. En daar verschijnt het onverbiddelijke lot, in uniform en soldatenlaars, aangevoerd door de grootste anti-semiet die de wereld ooit kende en rukt hun het slecht gelegde verband van hun wond.

Deze gedoopten, die er zoo vurig naar streefden vrij te zijn, niet allen uitsluitend uit gemakzucht of onverschilligheid, maar wel allen snakkend naar rust, deze ontgoochelden zijn het hardst getroffen van allemaal, door deze bedroevende uitkomst. Dat dit eindresultaat bij den bewust levenden Jood geen verwondering wekte, is niet zoo vreemd. Zij waren niet zoo intens, zoo abrupt geschokt, wijl zij hun cirkelgang in de geschiedenis niet vergeten waren.

Deze, aan het Jodendom trouw gebleven groep, had al eerder deze „film" zien draaien of er bij overlevering kennis van genomen.

Zij hadden al eerder gezien hoe b.v. de emancipatie, jubelend binncngehaald. als een sprokkelaar het doode hout van den Joodschcn boom rukte, het doode hout, dat later nog dienst zou doen het verteerend vuur van het anti-semietisme hooger te doen oplaaicn.

De gedoopten, zich veilig wanend, beschermd door de landswetten, vergaten gretig hun afkomst, zichzelve en hun verwantschap met het Jodendom. Verlost, zoo klonk hun jubeltoon en zij leefden, overtuigd als ze waren, als Duitscher, Roemeen, Hongaar, enz. En zij kropen in de assi-

69