Oorlog en Joden

er een hoofdartikel op te laten volgen, dat werkelijk subliem genoemd moest worden ¹).

Wat stond er te gebeuren? Zou men zonder in te grijpen de beschaving laten verbloeden tot het volkomen niets? Zou men nog de hoop mogen koesteren, dat te elfder ure het bruut geweld, desnoods door rigoreuze maatregelen, tot staan zou worden gebracht?

Dit wel of niet ingrijpen werd de krachtproef, gesteld aan de Westersche cultuur. Het was haar taak geweest afdoend stelling te nemen, haar goddelijke opdracht. Dit geschiedde in 1933 en nog werd de wereld een respijt geschonken van zes kostbare jaren alvorens het geweld zich zou storten op alles wat waarde en inhoud aan het leven schonk, met een vaart en een kracht, die bij de eerste schok alles omver moest werpen wat in den weg stond.

Vermoedden de verantwoordelijken niet, dat de ramp die zich ginds ongestoord kon voltrekken, later de geheele wereld mee zou sleepen in zijn hellevaart?

Maar de onverantwoordelijke wereld maakte zich meer zorgen over de uitslagen der cricket-wed-strijden, over de afloop der non-stop danstour-*) Dat beroep in de pers had voor mij persoonlijk nog een zeer onaangenaam incident tot gevolg.

Ik werd n.1. in Januari 1941 uit mijn huis gehaald door twee leden der gestapo, die mij één der ingezonden stukken als corpus delicti voorhielden, waarop ik vervolgens, als ware ik een gevaarlijke misdadiger, met getrokken revolver in een wachtende auto werd gedreven en slechts door een wonder uit de handen der Duitsche politie gered.

32