Vermoedelijk op transport

44

Afb. 3.5. Joods lokaal Z: Sperre op grond van het bezit van een zaak (‘vischlokaal’). Het Sperre-nummer: 96.871. Het nummer rechtsonder verwijst naar een rekest. Na toewijzing van het verzoek werd aan de gevel een bord met de tekst ‘Joodsch Lokaal’ geplaatst.

3.3.2 Emigratie: Het Palestina-certificaat

Aan het begin van de ‘twisted road to Auschwitz’ ontstond het plan om joden te laten emigreren naar Palestina. Op kleine schaal werd deze mogelijkheid in de praktijk gebracht voor een beperkte groep uitverkorenen. Op 1 november 1942 maakte de Joodsche Raad bekend dat degenen die aan de volgende eisen voldeden zich schriftelijk melden konden:

a.    personen die vóór het uitbreken van de oorlog in het bezit waren van een certificaat voor emigratie naar Palestina.

b.    minderjarige kinderen van wie de ouders in Palestina woonden.

c.    ouders, die kinderen in Palestina hadden en die tevens in bezit waren van een certificaat of van een toezegging van een certificaat.¹

Op 28 november 1942 werden deze categorieën uitgebreid voor vrouwen met echtgenoten die zich reeds in Palestina bevonden en niet-minderjarige kinderen van in Palestina woonachtige ouders. De Joodsche Raad controleerde de melding en stuurde via de afdeling Amsterdam van het Nederlandse Rode Kruis telegrammen naar Palestina (Jewish Agency) om daar informatie op te vragen. De rol van het Rode Kruis als intermediair was onmisbaar. Palestina was immers een Brits protectoraat en een directe communicatie met vijandelijk gebied was onmogelijk. De Jewish Agency ging na of personen op de lijst van Palestinaveteranen voorkwamen (vandaar ook de benaming V(eteranen)-lijst). Na

128

¹

Presser, De Ondergang II, 43-44.