Drie tooneelstukjes: Puntje, Het antwoord, De onbekende

10

Smit (de koffiekop hard neerzettend op het bakje). Ik verzoek spreker Blok aan de orde te blijven.

Blok. Ik ben aan de orde.

Pastoor. Dat ben je niet. Wij hebben ons alleen bezig te houden met rechtschapen afgevaardigden.

Blok (ópstaand). Voorzitter, daar moet ik tegen protesteeren . . .

Pastoor Ontneem hem het woord! Ontneem hem het woord!

Blok. . . Dat gaat zoo niet . . . Dat strijdt tegen alle billijkheid . .

Pastoor. Smit schors de vergadering. Ik mag als geestelijk adviseur zulke besprekingen niet toelaten. Bén ik de geestelijke adviseur, ja of neen? Sluit asjeblief.

Smit (de koffiekom neerzettend). Ik schors de vergadering. (Een pijnlijk stilzwijgen. De mannen kijken elkaar aan.)

Pastoor. Bet, geef me ’n nieuwe pijp. Dat is m’n zevende van de w’eek. De huishoudster brengt een nieuwe pijp en tabak. De pastoor stopt haar onder algemeen stilzwijgen. Pannebroek geeft hem een vlammetje tegelijk met Smit) ... Zoo . . . Zoo. En laat er nu wat kalmte zijn.

Blok. Nou de vergadering geschorst is, wou ik zeggen dat er drie can . . .

Pastoor (bits). Ik zei je straks al Blok, dat wij samen een appeltje te schillen hebben en ik herhaal je nu, dat ik niet over zekere individuen in mijn huis gesproken wil hebben. Als de vergadering aan de gang is, heb je je aan den voorzitter te houden en als er géén vergadering is, dan verbied ik je als geestelijke èn als gastheer — want je bent in mijn huis — over personen te spreken, die ik niet ken, niet mag kennen, niet wil kennen, personen, die voor ons niet bestaan . . .

Blok. De sociaal-demokraten, mijnheer de pastoor . . .

Pastoor. Ik verbie je voort te gaan! Wij zijn de demokraten, de waredemo-kraten. Met de encycliek Rerum Novarum is alles gezegd. En die socialisten zijn volksbedervers, ongeloovigen, schenners van het huisgezin, van den godsdienst. De socialisten zijn afgedwaalden, de vruchten van het liberalisme, beeldstormers, inbrekers . . .

Pannebroek. Zeg u maar gerust schurken en schoften . . .

Pastoor . . . Laat mij uitspreken asjeblief ... Ik blief niet in de rede gevallen te worden ... Ik kan dat alleen wel klaarspelen . . . Wie drinken? De socialisten! Waar wordt het socialisme gepredikt? In de herbergen? Geen drank, geen socialisme. Dat heeft nog pas en voortreffelijk pastoor Weijers wetenschappelijk, wè-tèn-schap-pe-lijk aangetoond! Wie randen de eigendommen aan? Wie?

Pannebroek (vurig). De socialen! Maar laten ze maar eens aan mijn eigendommetjes kommen!

Pastoor . . . Wie willen den kleinen burgerman zijn spaarpotje ontnemen? Wie?

Pannebroek. De socialen!

Pastoor . . . Wie hebben president Carnot in Frankrijk vermoord?

Pannebroek (met de vuist op de tafel slaande.) De vervloekte socialen!

Pastoor . . . Kalmte! Matiging! . . . Wie smijten met bommen in schouwburgen, in kerken, op den openbaren weg? . . . Wie stelen en moorden?