AIMABELE RISJES
'GEDEELDE SMART, HALVE SMART
Laten we wél wezen; daar zit in de geloofsvervolging door de Sovjets voorloopig voor ons een stukje mazzel. Dat gebeurt ons niet ieder en dag, dat wij vervolgd worden tezamen met de meest erkende en Christelijke aller Christenen. Thorarollen verbranden, synagogen in den asch leggen, stinkbommen in sjoel, dat is dagelijksch brood. Maar het oude en het nieuwe Testament broederlijk verbannen, en de Tifle ( = kerk) ombouwen tot graanschuur terwijl van het Beth Hami-drasch ( = de leerschool) een garage wordt gemaakt, dat is om zoo te zeggen gemberkoek.
In het vrije Nederland heeft zulks onmiddellijk weerklank gevonden. Wij hebben als vrije Nederlanders tegen de geloofsvervolgingen geprotesteerd. Onze Raw heeft gesproken in het Concertgebouw geflankeerd door dominee en pastoor, terwijl de goe-gemeente Psalmen zong. Naar mij voorkomt, is daartegen zelfs van ultra-Zionistisch standpunt geen letter in te brengen. Joden van Nederland! Dat is een ongekend genot. De Raw sprak namens ons allen, en zijn stem was niet de stem van den Jood, die protesteert tegen Jodenverdrukking, maar die van den staatsburger eener bepaalde overtuiging, protesteerende tegen wantoestanden elders. Dat deze wantoestanden ook ons betroffen was eigenlijk toevallig. Zouden wij het de Sovjets niet hebben kwalijk genomen, als zij ten aanzien van ons een uitzondering hadden gemaakt? Ja, ons protest zou er niet minder hevig om zijn geweest. Want wij mogen als menschen niet dulden, dat gewetensdwang uitgeoefend wordt, en geloofsvrijheid wordt verkort. Wij nemen het op voor den Rebbe en den Raw maar niet minder voor den Pope. En stel je eens voor, dat de Bolsjewiki de sjoel hadden gespaard, om de een of andere onnaspeurbare politieke reden. Om te rillen! Men zou ons met het Communisme vereenzelvigd hebben. En al hadden we dan nog zoo luid geprotesteerd, niemand had ons geloofd.
Heil U derhalve Sovjets! Uit het diepst onzer ziel brengen wij U onzen dank. Wanneer Gij anderen een haar krenkt, spaar dan niet ons hoofd. Gij zijt het, die waarlijk algemeen menschelijk reageert. Gij hebt ons in waarheid geëmancipeerd. Gij vervolgt het geloof, zonder onderscheid van ras en geloof. En daardoor maakt Gij menschen van ons, zooals tot nu toe geen volk ter wereld heeft gedaan. Waarachtig, ik ben opgetogen. Ik heb vele malen geprotesteerd, maar ik heb nog
97